-
1 GÖRA
ð, also spelt görva, giörva, geyra, giora, gera: prop. gøra, not gra (the ø was sounded nearly as y or ey), so that the g is to be sounded as an aspirate, however the word is spelt; and the insertion of i or j (giöra, gjöra), which is usual in mod. writing, and often occurs in old, is phonetic, not radical, and göra and gjöra represent the same sound. The word in the oldest form had a characteristic v, and is spelt so on the Runic stones in the frequent Runic phrase, gaurva kubl, Baut., and Danske Runemind. passim; but also now and then in old Icel. MSS., e. g. the Kb. of Sæm. (cited from Bugge’s Edit.), gorva, Am. 75, Skv. 1. 34, 3. 20, Hm. 123, Og. 29; gerva, Am. 64, Bkv. 3; giorva, Rm. 9; giorfa, 28; gorvir, Hkv. Hjörv. 41; gørvom, Hým. 6; gorviz, Am. 35; gerviz, Merl. 2. 89:—this characteristic v has since been dropped, and it is usually spelt without it in MSS., gora, Hým. 1, Og. 23, Ls. 65; gera, Am. 85; gorir, Hm. 114: the pret. always drops the v, gorþi, Hym. 21; gorðo or gorþo, fecerunt, Hm. 142, Am. 9; gorðumz, Hðm. 28; gerþi, Am. 74; gerþit, 26:—with i inserted, Rm. 9, 22; giordu, 11; in the Mork. freq. giavra. The ö is still sounded in the east of Icel., whereas gera is the common form in speech, gjöra in writing:—the old pres. indic. used by the poets and in the laws is monosyllabic görr, with suffixed negative, görr-a, Hkr. i. (in a verse); mod. bisyllabic görir, which form is also the usual one in the Sagas:—the old part. pass. was görr or gerr, geyrr, Fms. ix. 498, x. 75, where the v was kept before a vowel, and is often spelt with f, gorvan, gorvir, and gorfan, gorfir: dat. so-goro or so-guru adverbially = sic facto: the mod. part. gjörðr, gerðr, görðr, as a regular part. of the 2nd weak conjugation, which form occurs in MSS. of the 15th century, e. g. Bs. i. 877, l. 21. [This is a Scandin. word; Dan. gjöre; Swed. göra; Old Engl. and Scot. gar, which is no doubt of Scandin. origin, the Saxon word being do, the Germ. thun, neither of which is used in the Scandin.; the word however is not unknown to the Teut., though used in a different sense; A. S. gervan and gearvjan = parare; O. H. G. karwan; Germ. gerben, garben, but esp. the adj. and adv. gar, vide above s. v. gör-.] To make, to do; the Icel. includes both these senses.A. To make:I. to build, work, make, etc.; göra himin ok jörð, 623. 36, Hom. 100; göra hús, to build a house, Fms. xi. 4, Rb. 384; göra kirkju, Bjarn. 39; göra skip, N. G. L. i. 198; göra langskip, Eg. 44; göra stólpa, Al. 116; göra tól (= smíða), Vsp. 7; göra (fingr)-gull, Bs. i. 877; göra haug, to build a cairn, Eg. 399; göra lokhvílu, Dropl. 27; göra dys, Ld. 152; göra kistu ( coffin), Eg. 127; göra naust, N. G. L. i. 198; göra jarðhús, Dropl. 34; göra veggi, Eg. 724: also, göra bók, to write a book, Íb. 1, Rb. 384; göra kviðling, to make a song, Nj. 50; göra bréf, to draw up a deed ( letter), Fms. ix. 22; göra nýmæli, to frame a law, Íb. 17.2. adding prep.; göra upp, to repair, rebuild, restore, Fb. ii. 370; göra upp Jórsala-borg, Ver. 43; göra upp skála, Ld. 298; göra upp leiði, to build up a grave.II. to make, prepare, get ready; göra veizlu, drykkju, brúðkaup, erfi, and poët. öl, öldr, to make a feast, brew bridal ale, Fs. 23, Fms. xi. 156, Dropl. 6, Am. 86; göra seið, blót, to perform a sacrifice, Ld. 152; göra bú, to set up a house, Grág. i. 185, Ld. 68; göra eld, to make a fire, Fs. 100, K. Þ. K. 88; göra rekkju, to make one’s bed, Eg. 236; göra upp hvílur, Sturl. ii. 124; göra graut, to make porridge, Eg. 196, N. G. L. i. 349; göra drykk, to make a drink, Fms. i. 8; göra kol, or göra til kola, to make charcoal, Ölk. 35.III. in somewhat metaph. phrases; göra ferð, to make a journey, Fms. x. 281; görði heiman för sína, he made a journey from home, Eg. 23; göra sinn veg, to make one’s way, travel, Mar.; göra uppreisn, to make an uprising, to rebel, Rb. 384, Fms. ix. 416; göra úfrið, to make war, 656 C. 15; göra sátt, göra frið, to make peace, Hom. 153, Bs. i. 24; göra féskipti, Nj. 118; göra tilskipan, to make an arrangement, Eg. 67; göra ráð sitt, to make up one’s mind, Nj. 267, Fms. ix. 21; göra hluti, to cast lots, Fms. x. 348.2. to make, give, pay, yield; göra tíund, to pay tithes, Hom. 180; hann skal göra Guði tíunda hlut verðsins, id.; göra ölmusu, to give alms, 64; göra ávöxt, to yield fruit, Greg. 48; gefa né göra ávöxt, Stj. 43; göra konungi skatt eða skyld, Fms. xi. 225.3. to contract; göra vináttu, félagskap, to contract friendship, Nj. 103, Eg. 29; göra skuld, to contract a debt, Grág. i. 126: göra ráð með e-m, to take counsel with, advise one, Eg. 12; göra ráð fyrir, to suppose, Nj. 103, Fms. ix. 10; göra mun e-s, to make a difference, i. 255, Eb. 106.4. to make, make up, Lat. efficere; sex tigir penninga göra eyri, sixty pence make an ounce, Grág. i. 500, Rb. 458.5. to grant, render; göra kost, to make a choice, to grant, Nj. 130, Dropl. 6, Fms. xi. 72, (usually ellipt., kostr being understood); vil ek at þér gerit kostinn, Nj. 3; ok megit þér fyrir því göra ( grant) honum kostinn, 49, 51; göra e-m lög, to grant the law to one, 237; göra guðsifjar, to make ‘gossip’ with one, to be one’s godfather, Fms. ii. 130.6. special usages; göra spott, háð, gabb, … at e-u, to make sport, gibes, etc. at or over a thing, Fms. x. 124; göra iðran, to do penance, Greg. 22; göra þakkir, to give thanks, Hom. 55; göra róm at máli e-s, to cheer another’s speech, shout hear, hear! var görr at máli hans mikill rómr ok góðr, his speech was much cheered, Nj. 250,—a parliamentary term; the Teutons cheered, the Romans applauded (with the hands), cp. Tacit. Germ.7. with prepp.; gera til, to make ready or dress meat; láta af ( to kill) ok göra til ( and dress), K. Þ. K. 80, Ísl. ii. 83, 331, Fs. 146, 149, Bjarn. 31, Finnb. 228; göra til nyt, to churn milk, K. Þ. K. 78; göra til sverð, to wash and clean the sword, Dropl. 19; máttu þeir eigi sjá, hversu Þorvaldr var til gerr, how Th. got a dressing, Nj. 19.β. göra at e-u, to mend, make good, put right (at-görð), ek skal at því gera, Fms. xi. 153, Eg. 566, Nj. 130: to heal, Bárð. 171, Eg. 579, Grág. i. 220; göra at hesti, K. Þ. K. 54, Nj. 74: göra við e-u, vide B. II.8. adding acc. of an adj., part., or the like; göra mun þat margan höfuðlausan, Nj. 203; göra mikit um sik, to make a great noise, great havoc, Fb. i. 545, Grett. 133, Fms. x. 329; göra e-n sáttan, to reconcile one, Grág. i. 336; göra sér e-n kæran, to make one dear to oneself, Hkr. i. 209; göra sik líkan e-m, to make oneself like to another, imitate one, Nj. 258; göra sik góðan, to make oneself good or useful, 74, 78; göra sik reiðan, to take offence, 216; göra sér dælt, to make oneself at home, take liberties, Ld. 134, Nj. 216; göra langmælt, to make a long speech, Sks. 316; göra skjót-kjörit, to make a quick choice, Fms. ii. 79; göra hólpinn, to ‘make holpen,’ to help, x. 314; göra lögtekit, to make a law, issue a law, xi. 213, Bs. i. 37; hann gerði hann hálshöggvinn, he had him beheaded, Fms. ix. 488, v. l.; ok görðu þá handtekna alla at minsta kosti, Sturl. i. 40; várir vöskustu ok beztu menn era görfir handteknir, 41.β. göra sér mikit um e-t, to make much of, admire, Eg. 5, Fms. x. 254, 364; göra e-t at ágætum, to make famous, extol a thing, vii. 147; göra at orðum, to notice as remarkable, Fas. i. 123; göra at álitum, to take into consideration, Nj. 3; göra sér úgetið at e-u, to be displeased with, Ld. 134; göra vart við sik, to make one’s presence noticed, Eg. 79; göra sér mikit, lítið fyrir, to make great, small efforts, Finnb. 234; göra sér í hug, to brood over; hann gerði sér í hug at drepa jarl, Fs. 112; göra sér í hugar lund, to fancy, think: göra af sér, to exert oneself, ef þú gerir eigi meira af þér um aðra leika, Edda 32; hvárt hann var með Eiríki jarli, eðr görði hann annat af sér, or what else he was making of himself, Fms. xi. 157.9. phrases, gera fáleika á sik, to feign, make oneself look sad, Nj. 14; esp. adding upp, gera sér upp veyki, to feign sickness, (upp-gerð, dissimulation); göra sér til, to make a fuss, (hence, til-gerð, foppishness.)B. To do:I. to do, act; allt þat er hann gerir síðan ( whatever he does), þat á eigandi at ábyrgjask, Gþl. 190; þér munut fátt mæla eðr gera, áðr yðr munu vandræði af standa, i. e. whatsoever you say or do will bring you into trouble, Nj. 91; göra e-t með harðfengi ok kappi, 98; ger svá vel, ‘do so well,’ be so kind! 111; gerit nú svá, góði herra (please, dear lord!), þiggit mitt heilræði, Fms. vii. 157: and in mod. usage, gerið þér svo vel, gerðu svo vel, = Engl. please, do! sagði, at hann hafði með trúleik gört, done faithfully, Eg. 65; göra gott, to do good; göra íllt, to do evil, (góð-görð, íll-görð); ok þat var vel gört, well done, 64; geyrða ek hotvetna íllt, I did evil in all things, Niðrst. 109; hefir hann marga hluti gört stór-vel til mín, he has done many things well towards me, I have received many great benefits at his hands, Eg. 60: with dat., svá mikit gott sem jarl hefir mér gert, Nj. 133; þér vilda ek sízt íllt göra, I would least do harm to thee, 84: göra fúlmennsku, to do a mean act, 185; göra vel við e-n, to do well to one, Fs. 22; göra stygð við e-n, to offend one, Fms. x. 98; göra sæmiliga til e-s, to do well to one, Ld. 62, Nj. 71; göra sóma e-s, to do honour to one, Fms. vii. 155; göra e-m gagn, to give help to one, Nj. 262; göra e-m sæmd, skomm, to do ( shew) honour, dishonour, to one, 5, Fms. x. 43; göra háðung, xi. 152; göra styrk, to strengthen one, ix. 343; göra e-m skapraun, to tease one; göra ósóma, Vápn. 19; göra skaða ( scathe), Eg. 426; göra óvina-fagnað, to give joy to one’s enemies, i. e. to do just what they want one to do, Nj. 112; göra til skaps e-m, to conform to one’s wishes, 80; gerum vér sem faðir vár vill, let us do as our father wishes, 198; vel má ek gera þat til skaps föður míns at brenna inni með honum, id.; göra at skapi e-s, id., 3; var þat mjök gert móti mínu skapi, Fms. viii. 300; gera til saka við e-n, to offend, sin against one, Nj. 80; gera á hluta e-s, to wrong one, Vígl. 25; göra ílla fyrir sér, to behave badly, Fms. vii. 103.II. adding prep.; göra til e-s, to deserve a thing (cp. til-görð, desert, behaviour); hvat hafðir þú til gört, what hast thou done to deserve it? Nj. 130; framarr en ek hefi til gört, more than I have deserved, Fms. viii. 300; ok hafit þér Danir heldr til annars gört, ye Danes have rather deserved the reverse, xi. 192, Hom. 159:—göra eptir, to do after, imitate, Nj. 90:—göra við e-u (cp. við-görð, amendment), to provide for, amend, ok mun úhægt vera at göra við forlögum þeirra, Ld. 190; er úhægt at göra við ( to resist) atkvæðum, Fs. 22; ok mun ekki mega við því gera, Nj. 198:—göra af við e-n (cp. af-görð, evil doing), to transgress against one, ek hefi engan hlut af gört við þik, Fms. vii. 104, viii. 241; ok iðrask nú þess er hann hefir af gert, 300; göra af við Guð, to sin against God, Hom. 44.2. special usages; göra … at, to do so and so; spurði, hvat hann vildi þá láta at gera, he asked what he would have done, Nj. 100; hann gerði þat eina at, er hann átti, he did only what be ought, 220; þeir Flosi sátu um at rengja, ok gátu ekki at gert, F. tried, and could do nothing, 115, 242; þér munut ekki fá at gert, fyrr en …, 139; Flosi ok hans menn fengu ekki at gert, 199; mikit hefir þú nú at gert, much hast thou now done ( it is a serious matter), 85; er nú ok mikit at gert um manndráp siðan, 256; hann vildi taka vöru at láni, ok göra mikit at, and do great things, Ld. 70; Svartr hafði höggit skóg ok gert mikit at, Nj. 53; slíkt gerir at er sölin etr, so it happens with those who eat seaweed, i. e. that (viz. thirst) comes of eating seaweed, Eg. 605.β. göra af e-u, to do so and so with a thing; hvat hafið ér gert af Gunnari, Njarð. 376; ráð þú draumana, vera má at vér gerim af nokkut, may be that we may make something out of it, Ld. 126; gör af drauminum slíkt er þér þykkir líkligast, do with the dream ( read it) as seems to thee likeliest, Ísl. ii. 196: göra við e-n, to do with one; þá var um rætt, hvað við þá skyldi göra, what was to be done with them? Eg. 232; ærnar eru sakir til við Egil, hvat sem eg læt göra við hann, 426; eigi veit ek hvat þeir hafa síðan við gört, 574: göra fyrir e-t, to provide; Jón var vel fjáreigandi, ok at öllu vel fyrir gört, a wealthy and well-to-do man, Sturl. iii. 195; þótt Björn sé vel vígr maðr, þá er þar fyrir gört, því at …, but that is made up, because …: fyrir göra (q. v.), to forfeit.C. METAPH. AND SPECIAL USAGES:I. to do, help, avail; nú skulum vér ganga allir á vald jarlsins, því at oss gerir eigi annat, nothing else will do for us, Nj. 267; þat mun ekki gera, that wont do, 84; en ek kann ekki ráð til at leggja ef þetta gerir ekki, Fms. ii. 326; konungr vill þat eigi, þvi at mér gerir þat eigi ( it will not do for me) at þér gangit hér upp, x. 357; þat gerir mér ekki, at þér gangit á Orminn, … en hitt má vera at mér komi at gagni, ii. 227; þóttisk þá vita, at honum mundi ekki gera ( it would do nothing) at biðja fyrir honum, Fb. i. 565; engum gerði við hann at keppa, 571; ekki gerði þeim um at brjótask, Bárð. 10 new Ed.; sagða ek yðr eigi, at ekki mundi gera at leita hans, Sks. 625; hvat gerir mér nú at spyrja, Stj. 518; ekki gerir at dylja, no use hiding it, Fbr. 101 new Ed.; ætla þat at fáir þori, enda geri engum, Band. 7; bæði var leitað til annarra ok heima, ok gerði ekki, but did no good, 4; hét hann þeim afarkostum, ok gerði þat ekki, but it did no good, Fms. ii. 143.II. to send, despatch, cp. the Engl. to ‘do’ a message; hann gerði þegar menn frá sér, Eg. 270; hann hafði gört menn sex á skóginn fyrir þá, 568; þá gerði Karl lið móti þeim, Fms. i. 108; jarl gerði Eirík at leita Ribbunga, ix. 314; hann gerði fram fyrir sik Álf á njósn, 488; hann gerði menn fyrir sér at segja konunginum kvámu sína, x. 10; hleypi-skúta var gör norðr til Þrándheims, vii. 206; jafnan gerði jarl til Ribbunga ok drap menn af þeim, ix. 312; vilja Ósvífrs-synir þegar gera til þeirra Kotkels, despatch them to slay K., Ld. 144; skulu vér nú göra í mót honum, ok láta hann engri njósn koma, 242:—göra eptir e-m, to send after one, Nero bað göra eptir postulunum ok leiða þangat, 656 C. 26; nú verðr eigi eptir gört at miðjum vetri, Grág. i. 421; frændr Bjarnar létu göra eptir (Germ. abholen) líki hans, Bjarn. 69; síðan gerðu þeir til klaustrs þess er jómfrúin var í, Fms. x. 102:—gera e-m orð, njósn, to do a message to one; hann gerði orð jörlum sínum, Eg. 270; ætluðu þeir at göra Önundi njósn um ferðir Egils, 386, 582; vóru þangat orð gör, word was sent thither, Hkr. ii. 228.III. with infin. as an auxiliary verb, only in poetry and old prose (laws); ef hón gerði koma, if she did come, Völ. 5; gerðit vatn vægja, Am. 25; gramr gørr-at sér hlífa, he does not spare himself, Hkr. i. (in a verse); gerðut vægjask, id., Fs. (in a verse); hann gerðisk at höggva, Jb. 41; görðir at segja, Bkv. 15; görðisk at deyja, Gkv. 1. 1: in prose, eigi gerir hugr minn hlægja við honum, Fas. i. 122; góðir menn göra skýra sitt mál með sannsögli, 677. 12; Aristodemus görði eigi enn at trúa, Post.: esp. in the laws, ef þeir göra eigi ganga í rúm sín, Grág. i. 8; ef goðinn gerr eigi segja, 32; ef hann gerr eigi í ganga, 33; ef þeir göra eigi hluta meðr sér, 63; ef dómendr göra eigi dæma, 67; ef dómendr göra eigi við at taka, id.; ef goðinn gerr eigi ( does not) nefna féráns-dóm, 94; nú göra þeir menn eigi úmaga færa, 86; ef þeir göra eigi nefna kvöðina af búanum, Kb. ii. 163; ef þeir göra eigi segja, hvárt …, Sb. ii. 52; nú gerr sá eigi til fara, Kb. ii. 96; göra eigi koma, 150; ef hann gerr eigi kjósa, § 113.IV. a law term, göra um, or gera only, to judge or arbitrate in a case; fékksk þat af, at tólf menn skyldu göra um málit, Nj. 111; villt þú göra um málit, 21; bjóða mun ek at göra um, ok lúka upp þegar görðinni, 77; mun sá mála-hluti várr beztr, at góðir menn geri um, 88; málin vóru lagið í gerð, skyldu gera um tólf menn, var þá gert um málin á þingi, var þat gert, at … (follows the verdict), 88; vil ek at þú sættisk skjótt ok látir góða menn gera um …, at hann geri um ok enir beztu menn af hvárra liði lögliga til nefndir, 188; Njáll kvaðsk eigi gera mundu nema á þingi, 105; þeir kváðusk þat halda mundu, er hann gerði, id.; skaltú gera sjálfr, 58; fyrr en gert var áðr um hitt málit, 120; ek vil bjóðask til at göra milli ykkar Þórðar um mál yðar, Bjarn. 55; Þorsteinn kvað þat þó mundi mál manna, at þeir hefði góða nefnd um sættir þótt hann görði, 56; nú er þegar slegit í sætt málinu með því móti, at Áskell skal göra um þeirra í milli, Rd. 248; er nú leitað um sættir milli þeirra, ok kom svá at þeir skulu göra um málin Þorgeirr goði frá Ljósa-vatni ok Arnórr ór Reykjahlíð, sú var görð þeirra at …, 288; svá kemr at Ljótr vill at Skapti görði af hans hendi, en Guðmundr vill sjálfr göra fyrir sína hönd, skyldi Skapti gerð upp segja, Valla L. 225; eigi hæfir þat, leitum heldr um sættir ok geri Þorgeirr um mál þessi, Lv. 12; var jafnt gört sár Þórðar ok sár Þórodds, Eb. 246; þær urðu mála-lyktir at Þórðr skyldi göra um …, 24; ok vóru þá görvar miklar fésektir, 128; var leitað um sættir, ok varð þat at sætt, at þeir Snorri ok Steindórr skyldi göra um, 212; þit erut gerfir héraðs-sekir sem íllræðis-menn, Fs. 58: göra görð, Sturl. i. 63, 105: adding the fine, to fix the amount, þat er gerð mín, at ek geri verð húss ok matar, I fix the amount of the value of the house and (stolen) stores, Nj. 80; gerði Njáll hundrað silfrs, N. put it at a hundred silver pieces, 58; margir mæltu, at mikit vaeri gert, that the amount was high, id.; slíkt fégjald sem gert var, 120; vilit ér nokkut héraðs-sektir göra eða utanferðir, 189; hann dæmdi þegar, ok görði hundrað silfrs, 6l; síðan bauð Bjarni Þorkatli sætt ok sjálfdæmi, görði Bjarni hundrað silfrs, Vápn. 31; ek göri á hönd Þóri hundrað silfrs, Lv. 55; ek göri á hönd þér hundrað silfrs, id.; vilit þér, at ek göra millum ykkar? síðan görði konungr konuna til handa Þórði ok öll fé hennar, Bjarn. 17; Rafn kvað hann mikit fé annat af sér hafa gört, at eigi þætti honum þat betra, Fs. 30; Gellir görði átta hundrað silfrs, Lv. 97; fyrir þat gerði Börkr hinn digri af honum eyjarnar, B. took the isles from him as a fine, Landn. 123: adding the case as object, Gunnarr gerði gerðina, G. gave judgment in the case, Nj. 80; fyrr en gert var áðr um hitt málit, till the other case was decided, 120; þá sætt er hann görði Haraldi jarli, that settlement which he made for earl Harold, Fms. viii. 300: Flosi var görr utan ok allir brennu-menn, F. was put out ( banished) and all the burners, Nj. 251: metaph., nema þau vili annat mál á gera, unless they choose to settle it otherwise, Grág. i. 336.2. in the phrase, göra sekð, to make a case of outlawry, Grág. i. 118; eigi um görir sekð manns ella, else the outlawry takes no effect; en hann um görir eigi ella sekðina, else he cannot condemn him, 119.3. to perform; eptir-gerðar þeirrar sem hverr nennti framast at gera eptir sinn náung, Fms. viii. 103; en þat grunaði konung, at hann mundi ætla at göra eptir sumar sættir, i. e. that he had some back door to escape by, Orkn. 58 (cp. Ó. H.); allt þat er þér gerit nú fyrir þeirra sálum, id.V. special usages, to make allowance for; gera fóðr til fjár, to make an arbitrary allowance for, Ísl. ii. 138; hence, to suppose, en ef ek skal göra til fyrir fram ( suggest) hvat er hón (the code) segir mér, þá segi ek svá, at …, Fms. ix. 331; gera sér í hug, Fs. 112; göra sér í hugar-lund, to fancy; göra e-m getsakir, to impute to one; gera orð á e-u, to report a thing; þat er ekki orð á því geranda, ‘tis not worth talking about; eigi þarf orð at göra hjá því (‘tis not to be denied), sjálfan stólkonunginn blindaði hann, Mork. 14 (cp. Fms. vi. 168, l. c.); gera sér létt, to take a thing lightly, Am. 70; göra sér far um, to take pains; göra sér í hug, hugar-lund, to suppose.D. IMPERS. it makes one so and so, one becomes; hann görði fölvan í andliti, he turned pale, Glúm. 342; leysti ísinn ok görði varmt vatnið, the water became warm, 623. 34; veðr görði hvast, a gale arose, Eg. 128; hríð mikla gerði at þeim, they were overtaken by a storm, 267; þá gerði ok á hríð (acc.) veðrs, 281; féll veðrit ok gerði logn (acc.), and became calm, 372; görði þá stórt á firðinum, the sea rose high, 600; til þess er veðr lægði ok ljóst gerði, and till it cleared up, 129; um nóttina gerði á æði-veðr ok útsynning, 195; görir á fyrir þeim hafvillur, they lost their course (of sailors), Finnb. 242; mér gerir svefnhöfugt, I grow sleepy, Nj. 264; þá görði vetr mikinn þar eptir hinn næsta, Rd. 248.E. REFLEX, to become, grow, arise, and the like; þá görðisk hlátr, then arose laughter, Nj. 15; görðisk bardagi, it came to a fight, 62, 108; sá atburðr görðisk, it came to pass, Fms. x. 279; þau tíðendi er þar höfðu görzt, Ld. 152; gerðisk með þeim félagskapr, they entered into fellowship, Eg. 29; gerðisk svá fallit kaup, Dipl. ii. 10; Sigurðr konungr gerðisk ( grew up to be) ofstopa-maðr …, görðisk mikill maðr ok sterkr, Fms. vii. 238; hann görðisk brátt ríkr maðr ok stjórnsamr, xi. 223; Unnr görðisk þá mjök elli-móð, U. became worn with age, Ld. 12; sár þat er at ben görðisk, a law term, a wound which amounted to a bleeding wound, Nj. passim:—to be made, to become, görask konungr, to become king, Eg. 12; ok görðisk skáld hans, and became his skáld, 13; görðisk konungs hirðmaðr, 27; görask hans eigin-kona, to become his wedded wife, Fms. i. 3; at hann skyldi görask hálf-konungr yfir Dana-veldi, 83; vill Hrútr görask mágr þinn, Nj. 3; hann gerðisk síðan óvarari, he became less cautious, Fms. x. 414.2. with the prep. svá, to happen, come to pass so and so; svá görðisk, at …, it so happened, that …, Nj. 167; görðisk svá til, at …, Fms. x. 391; þá görðisk svá til um síðir, at…, at last it came to pass. that …, 392; enda vissi hann eigi, at þingför mundi af görask, in case he knew not that it would entail a journey to parliament, Grág. i. 46: with at added, to increase, þá görðisk þat mjök at um jarl ( it grew even worse with the earl) at hann var úsiðugr um kvenna-far, görðisk þat svá mikit, at …, it grew to such a pitch, that …, Hkr. i. 245; hence the mod. phrase, e-ð á-görist, it increases, gains, advances, esp. of illness, bad habits, and the like, never in a good sense.3. impers. with dat., honum gerðisk ekki mjök vært, he felt restless, Ld. 152; næsta gerisk mér kynlegt, I feel uneasy, Finnb. 236.4. to behave, bear oneself; Páll görðisk hraustliga í nafni Jesu, Post. 656 C. 13.5. to set about doing, be about; fám vetrum síðan görðisk hann vestr til Íslands, Fms. x. 415; maðr kom at honum ok spurði, hvat hann gerðisk, what he was about, Ó. H. 244; görðisk jarl til Ribbunga, Fms. ix. 312, v. l.; tveir menn görðusk ferðar sinnar, two men set out for a journey, x. 279; görðusk menn ok eigi til þess at sitja yfir hlut hans, Eg. 512; at þessir menn hafa görzk til svá mikils stórræðis, Fms. xi. 261; eigi treystusk menn at görask til við hann, Bárð. 160.6. (mod.) to be; in such phrases as, eins og menn nú gerast, such as people now are; eins og flestir menn gerast.F. PART. PASS. görr, geyrr (Fms. ix. 498, x. 75), gjörr, gerr, as adj., compar. görvari, superl. görvastr; [A. S. gearu; gare, Chaucer, Percy’s Ballads; O. H. G. garwe; Germ. gar]:—skilled, accomplished; vaskligr, at sér görr, Ld. 134; vel at sér görr, Ísl. ii. 326, Gísl. 14; gerr at sér um allt, Nj. 51; hraustir ok vel at sér görvir, Eg. 86; at engi maðr hafi gervari at sér verit en Sigurðr, Mork. 221; allra manna snjallastr í máli ok görvastr at sér, Hkr. iii. 360: the phrase, leggja görva hönd á e-t, to set a skilled hand to work, to be an adept, a master in a thing; svá hagr, at hann lagði allt á görva hönd, Fas. i. 391, (á allt görva hönd, iii. 195.)2. ready made, at hand; in the saying, gott er til geyrs (i. e. görs, not geirs) at taka, ‘tis good to have a thing at hand, Hkm. 17; ganga til görs, to have it ready made for one, Ld. 96; gör gjöld, prompt punishment, Lex. Poët.:—with infin., gerr at bjóða, ready to offer, Gh. 17; gervir at eiskra, in wild spirits, Hom. 11; görvar at ríða, Vsp. 24: with gen. of the thing, gerr ílls hugar, prone to evil, Hým. 9; gerr galdrs, prone to sorcery, Þd. 3; skulut þess görvir, be ready for that! Am. 55.II. [cp. görvi, Engl. gear], done, dressed; svá görvir, so ‘geared,’ so trussed, Am. 40.III. adverb. phrases, so-gurt, at soguru, so done; verða menn þat þó so-gurt at hafa, i. e. there is no redress to be had, Hrafn. 9; hafi hann so-gurt, N. G. L. i. 35, Nj. 141; kvað eigi so-gort duga, 123, v. l.; at (með) so-guru, this done, quo facto, Skv. 1. 24, 40; freq. with a notion of being left undone, re infecta. Germ. unverrichteter sache, Eg. 155, Glúm. 332, Ó. H. 202; enda siti um so-gort, and now let it stand, Skálda 166; við so-gurt, id., 655 vii. 4; á so-gurt ofan, into the bargain, Bs. i. 178, Ölk. 36, Fas. i. 85. -
2 adsigno
I.In gen.A.Lit., to mark out or appoint to one, to assign; hence also, to distribute, allot, give by assigning, as t. t. of the division of public lands to the colonists (cf. assignatio;B.syn.: ascribo, attribuo): uti agrum eis militibus, legioni Martiae et legioni quartae ita darent, adsignarent, ut quibus militibus amplissime dati, adsignati essent,
Cic. Phil. 5, 19 fin.; so id. ib. 2, 17, 43; id. Agr. 3, 3, 12:qui (triumviri) ad agrum venerant adsignandum,
Liv. 21, 25; 26, 21; Sic. Fl. p. 18 Goes.—Transf., to assign something to some one, to confer upon:C.mihi ex agro tuo tantum adsignes, quantum corpore meo occupari potest,
Cic. Att. 3, 19, 3: munus humanum adsignatum a deo, id. Rep. 6, 15 fin.:apparitores a praetore adsignati,
id. Verr. 2, 3, 25:ordines,
id. Pis. 36, 88:quem cuique ordinem adsignari e re publicā esset, eum adsignare,
Liv. 42, 33:equum publicum,
id. 39, 19; so id. 5, 7:equiti certus numerus aeris est adsignatus,
id. ib.: aspera bella componunt, agros adsignant, oppida condunt, to assign dwellingplaces to those roaming about (with ref. to I. A.), * Hor. Ep. 2, 1, 8:natura avibus caelum adsignavit,
appointed, allotted, Plin. 10, 50, 72, § 141:de adsignandis libertis,
Dig. 38, 4. 1 sq.: adsignavit eam vivam, parestêsen, he presented her, Vulg. Act. 9, 41 al.—Trop., to ascribe, attribute, impute to one as a crime, or to reckon as a service (in the last sense not before the Aug. period; in Cic. only in the first signification).a.In mal. part.:b.nec vero id homini tum quisquam, sed tempori adsignandum putavit,
Cic. Rab. Post. 10, 27:haec si minus apta videntur huic sermoni, Attico adsigna, qui etc.,
id. Brut. 19, 74:ne hoc improbitati et sceleri meo potius quam imprudentiae miseriaeque adsignes,
id. ad Q. Fr. 1, 4; so id. Fam. 6, 7, 3; id. Att. 6, 1, 11; 10, 4, 6; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:petit, ne unius amentiam civitati adsignarent,
Liv. 35, 31 ' permixtum vehiculis agmen ac pleraque fortuita fraudi suae adsignantes, Tac. H. 2, 60; Nigid. ap. Gell. 4, 9, 2; and without dat.: me culpam fortunae adsignare, calamitatem crimini dare;me amissionem classis obicere, etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 50 Zumpt.—In bon. part.: nos omnia, quae prospera tibi evenere, tuo consilio adsignare;II.adversa casibus incertis belli et fortunae delegare,
Liv. 28, 42, 7:Cypri devictae nulli adsignanda gloria est,
Vell. 2, 38:sua fortia facta gloriae principis,
Tac. G. 14:hoc sibi gloriae,
Gell. 9, 9 fin.:si haec infinitas naturae omnium artifici possit adsignari,
Plin. 2, 1, 1, § 3:inventionem ejus (molyos) Mercurio adsignat,
id. 25, 4, 8, § 26 al. —Esp.A.With the access. idea of object, design, to commit, consign, give over a thing to one to keep or take care of (rare, mostly post - Aug.):B.quibus deportanda Romam Regina Juno adsignata erat,
Liv. 5, 22 ' Eumenem adsignari custodibus praecepit, Just. 14, 4 fin.; Dig. 18, 1, 62; 4, 9, 1.— Trop.:bonos juvenes adsignare famae,
Plin. Ep. 6, 23, 2; so Sen. Ep. 110.—To make a mark upon something, to seal it (post-Aug.):adsigna, Marce, tabellas,
Pers. 5, 81:subscribente et adsignante domino,
Dig. 45, 1, 126; 26, 8, 20: cum adsignavero iis fructum hunc, shall have sealed and sent, Vulg. Rom. 15, 28.— Trop.:verbum in clausulā positum adsignatur auditori et infigitur,
is impressed upon, Quint. 9, 4, 29. -
3 assigno
I.In gen.A.Lit., to mark out or appoint to one, to assign; hence also, to distribute, allot, give by assigning, as t. t. of the division of public lands to the colonists (cf. assignatio;B.syn.: ascribo, attribuo): uti agrum eis militibus, legioni Martiae et legioni quartae ita darent, adsignarent, ut quibus militibus amplissime dati, adsignati essent,
Cic. Phil. 5, 19 fin.; so id. ib. 2, 17, 43; id. Agr. 3, 3, 12:qui (triumviri) ad agrum venerant adsignandum,
Liv. 21, 25; 26, 21; Sic. Fl. p. 18 Goes.—Transf., to assign something to some one, to confer upon:C.mihi ex agro tuo tantum adsignes, quantum corpore meo occupari potest,
Cic. Att. 3, 19, 3: munus humanum adsignatum a deo, id. Rep. 6, 15 fin.:apparitores a praetore adsignati,
id. Verr. 2, 3, 25:ordines,
id. Pis. 36, 88:quem cuique ordinem adsignari e re publicā esset, eum adsignare,
Liv. 42, 33:equum publicum,
id. 39, 19; so id. 5, 7:equiti certus numerus aeris est adsignatus,
id. ib.: aspera bella componunt, agros adsignant, oppida condunt, to assign dwellingplaces to those roaming about (with ref. to I. A.), * Hor. Ep. 2, 1, 8:natura avibus caelum adsignavit,
appointed, allotted, Plin. 10, 50, 72, § 141:de adsignandis libertis,
Dig. 38, 4. 1 sq.: adsignavit eam vivam, parestêsen, he presented her, Vulg. Act. 9, 41 al.—Trop., to ascribe, attribute, impute to one as a crime, or to reckon as a service (in the last sense not before the Aug. period; in Cic. only in the first signification).a.In mal. part.:b.nec vero id homini tum quisquam, sed tempori adsignandum putavit,
Cic. Rab. Post. 10, 27:haec si minus apta videntur huic sermoni, Attico adsigna, qui etc.,
id. Brut. 19, 74:ne hoc improbitati et sceleri meo potius quam imprudentiae miseriaeque adsignes,
id. ad Q. Fr. 1, 4; so id. Fam. 6, 7, 3; id. Att. 6, 1, 11; 10, 4, 6; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2:petit, ne unius amentiam civitati adsignarent,
Liv. 35, 31 ' permixtum vehiculis agmen ac pleraque fortuita fraudi suae adsignantes, Tac. H. 2, 60; Nigid. ap. Gell. 4, 9, 2; and without dat.: me culpam fortunae adsignare, calamitatem crimini dare;me amissionem classis obicere, etc.,
Cic. Verr. 2, 5, 50 Zumpt.—In bon. part.: nos omnia, quae prospera tibi evenere, tuo consilio adsignare;II.adversa casibus incertis belli et fortunae delegare,
Liv. 28, 42, 7:Cypri devictae nulli adsignanda gloria est,
Vell. 2, 38:sua fortia facta gloriae principis,
Tac. G. 14:hoc sibi gloriae,
Gell. 9, 9 fin.:si haec infinitas naturae omnium artifici possit adsignari,
Plin. 2, 1, 1, § 3:inventionem ejus (molyos) Mercurio adsignat,
id. 25, 4, 8, § 26 al. —Esp.A.With the access. idea of object, design, to commit, consign, give over a thing to one to keep or take care of (rare, mostly post - Aug.):B.quibus deportanda Romam Regina Juno adsignata erat,
Liv. 5, 22 ' Eumenem adsignari custodibus praecepit, Just. 14, 4 fin.; Dig. 18, 1, 62; 4, 9, 1.— Trop.:bonos juvenes adsignare famae,
Plin. Ep. 6, 23, 2; so Sen. Ep. 110.—To make a mark upon something, to seal it (post-Aug.):adsigna, Marce, tabellas,
Pers. 5, 81:subscribente et adsignante domino,
Dig. 45, 1, 126; 26, 8, 20: cum adsignavero iis fructum hunc, shall have sealed and sent, Vulg. Rom. 15, 28.— Trop.:verbum in clausulā positum adsignatur auditori et infigitur,
is impressed upon, Quint. 9, 4, 29. -
4 drótta
að, d. e-u at e-m, to bring to one’s door-post, i. e. impute to one. -
5 adtribuo
at-trĭbŭo ( adt-, Weissenb., Jan; att-, B. and K., L. Müller), ŭi, ūtum, 3, v. a., to associate, add or join to, to annex, assign, bestow, give (class., but rare in the poets; syn.: tribuo, assigno, do, ascribo, addico).I.In gen.A.Lit.:B.pueros attribue ei, quot et quos videbitur,
Cic. Att. 12, 30:video, cui Apulia sit attributa,
assigned as a province, id. Cat. 2, 3, 6:insulae Rhodiis attributae,
annexed, subjected, id. ad Q. Fr. 1, 1, 11:Camunni finitimis adtributi municipiis,
Plin. 3, 20, 24, § 134:equos gladiatoribus,
Caes. B. C. 1, 14:quae (juventus) praesidio ejus loci adtributa erat,
Liv. 24, 21: pontifici sacra omnia. id. 1, 20: possessionem, Vulg. Num. 36, 12:aliquem,
ib. Deut. 29, 26.—Of the assigning of state domains or other possessions belonging to the public treasures:bona oppressorum in Vesvio restitutioni afflictarum civitatium attribuit,
Suet. Tit. 8 al. —Hence of appropriations from the exchequer:pecuniam alicui,
Cic. Phil. 14, 14, 16:ad aliquam rem pecuniam dare, attribuere, solvere,
id. ib. 14, 14 fin.;so Liv 40, 51.—Also of private assignments: Faberius si venerit, videbis, ut tantum attribuatur, quantum debetur,
Cic. Att. 13, 2, 1.—Hence also aliquem, to assign, make over to any one:attributos quod appellas, valde probo,
i. e. my debtors, to whom I have referred you, Cic. Att. 13, 22.—Trop.:II.timor, quem mihi natura pudorque meus attribuit,
Cic. Rosc. Am. 4:Suus cuique attributus est error,
Cat. 22, 20:si alicui rei hujus modi, legi, loco, urbi, monumento oratio attribuetur,
i. e. if these are represented as speaking, Cic. Inv 1, 52, 100:curam alicujus rei adtribuere,
Liv. 26, 49.—Esp.A.To join in addition, to add:B.non attribuere ad amissionem amicorum miseriam nostram,
Cic. Tusc. 3, 30, 73.—Aliquid alicui, to attribute or impute to one, to charge with, ascribe to (cf. ascribo):C.si eruditius videbitur disputare, attribuito Graecis litteris,
Cic. Sen. 1, 3:Hoc tu si cupidius factum existimas, Caesari attribues,
id. de Or. 2, 3, 14:bonos exitus dis immortalibus,
id. N. D. 3, 37, 89:aliis causam calamitatis,
id. Verr. 2, 5, 41.—T. t., to lay as a tax or tribute:A.his rebus omnibus terni in milia aeris adtribuerentur,
Liv. 39, 44.—Hence, attrĭbūtus ( adt-), a, um, P. a., lit. that is ascribed or attributed to a thing; hence, subst.: attrĭbūtum, i, n.(Acc. to I.) Money assigned from the public treasury, Varr. L. L. 5, § 181 Müll.—B.In gram. lang., a predicate, attribute:Omnes res confirmantur aut ex eo, quod personis, aut ex eo, quod negotiis est attributum,
Cic. Inv. 1, 24, 34; 1, 25, 36 sqq.; Gell. 4, 1 fin. -
6 adtributus
at-trĭbŭo ( adt-, Weissenb., Jan; att-, B. and K., L. Müller), ŭi, ūtum, 3, v. a., to associate, add or join to, to annex, assign, bestow, give (class., but rare in the poets; syn.: tribuo, assigno, do, ascribo, addico).I.In gen.A.Lit.:B.pueros attribue ei, quot et quos videbitur,
Cic. Att. 12, 30:video, cui Apulia sit attributa,
assigned as a province, id. Cat. 2, 3, 6:insulae Rhodiis attributae,
annexed, subjected, id. ad Q. Fr. 1, 1, 11:Camunni finitimis adtributi municipiis,
Plin. 3, 20, 24, § 134:equos gladiatoribus,
Caes. B. C. 1, 14:quae (juventus) praesidio ejus loci adtributa erat,
Liv. 24, 21: pontifici sacra omnia. id. 1, 20: possessionem, Vulg. Num. 36, 12:aliquem,
ib. Deut. 29, 26.—Of the assigning of state domains or other possessions belonging to the public treasures:bona oppressorum in Vesvio restitutioni afflictarum civitatium attribuit,
Suet. Tit. 8 al. —Hence of appropriations from the exchequer:pecuniam alicui,
Cic. Phil. 14, 14, 16:ad aliquam rem pecuniam dare, attribuere, solvere,
id. ib. 14, 14 fin.;so Liv 40, 51.—Also of private assignments: Faberius si venerit, videbis, ut tantum attribuatur, quantum debetur,
Cic. Att. 13, 2, 1.—Hence also aliquem, to assign, make over to any one:attributos quod appellas, valde probo,
i. e. my debtors, to whom I have referred you, Cic. Att. 13, 22.—Trop.:II.timor, quem mihi natura pudorque meus attribuit,
Cic. Rosc. Am. 4:Suus cuique attributus est error,
Cat. 22, 20:si alicui rei hujus modi, legi, loco, urbi, monumento oratio attribuetur,
i. e. if these are represented as speaking, Cic. Inv 1, 52, 100:curam alicujus rei adtribuere,
Liv. 26, 49.—Esp.A.To join in addition, to add:B.non attribuere ad amissionem amicorum miseriam nostram,
Cic. Tusc. 3, 30, 73.—Aliquid alicui, to attribute or impute to one, to charge with, ascribe to (cf. ascribo):C.si eruditius videbitur disputare, attribuito Graecis litteris,
Cic. Sen. 1, 3:Hoc tu si cupidius factum existimas, Caesari attribues,
id. de Or. 2, 3, 14:bonos exitus dis immortalibus,
id. N. D. 3, 37, 89:aliis causam calamitatis,
id. Verr. 2, 5, 41.—T. t., to lay as a tax or tribute:A.his rebus omnibus terni in milia aeris adtribuerentur,
Liv. 39, 44.—Hence, attrĭbūtus ( adt-), a, um, P. a., lit. that is ascribed or attributed to a thing; hence, subst.: attrĭbūtum, i, n.(Acc. to I.) Money assigned from the public treasury, Varr. L. L. 5, § 181 Müll.—B.In gram. lang., a predicate, attribute:Omnes res confirmantur aut ex eo, quod personis, aut ex eo, quod negotiis est attributum,
Cic. Inv. 1, 24, 34; 1, 25, 36 sqq.; Gell. 4, 1 fin. -
7 attribuo
at-trĭbŭo ( adt-, Weissenb., Jan; att-, B. and K., L. Müller), ŭi, ūtum, 3, v. a., to associate, add or join to, to annex, assign, bestow, give (class., but rare in the poets; syn.: tribuo, assigno, do, ascribo, addico).I.In gen.A.Lit.:B.pueros attribue ei, quot et quos videbitur,
Cic. Att. 12, 30:video, cui Apulia sit attributa,
assigned as a province, id. Cat. 2, 3, 6:insulae Rhodiis attributae,
annexed, subjected, id. ad Q. Fr. 1, 1, 11:Camunni finitimis adtributi municipiis,
Plin. 3, 20, 24, § 134:equos gladiatoribus,
Caes. B. C. 1, 14:quae (juventus) praesidio ejus loci adtributa erat,
Liv. 24, 21: pontifici sacra omnia. id. 1, 20: possessionem, Vulg. Num. 36, 12:aliquem,
ib. Deut. 29, 26.—Of the assigning of state domains or other possessions belonging to the public treasures:bona oppressorum in Vesvio restitutioni afflictarum civitatium attribuit,
Suet. Tit. 8 al. —Hence of appropriations from the exchequer:pecuniam alicui,
Cic. Phil. 14, 14, 16:ad aliquam rem pecuniam dare, attribuere, solvere,
id. ib. 14, 14 fin.;so Liv 40, 51.—Also of private assignments: Faberius si venerit, videbis, ut tantum attribuatur, quantum debetur,
Cic. Att. 13, 2, 1.—Hence also aliquem, to assign, make over to any one:attributos quod appellas, valde probo,
i. e. my debtors, to whom I have referred you, Cic. Att. 13, 22.—Trop.:II.timor, quem mihi natura pudorque meus attribuit,
Cic. Rosc. Am. 4:Suus cuique attributus est error,
Cat. 22, 20:si alicui rei hujus modi, legi, loco, urbi, monumento oratio attribuetur,
i. e. if these are represented as speaking, Cic. Inv 1, 52, 100:curam alicujus rei adtribuere,
Liv. 26, 49.—Esp.A.To join in addition, to add:B.non attribuere ad amissionem amicorum miseriam nostram,
Cic. Tusc. 3, 30, 73.—Aliquid alicui, to attribute or impute to one, to charge with, ascribe to (cf. ascribo):C.si eruditius videbitur disputare, attribuito Graecis litteris,
Cic. Sen. 1, 3:Hoc tu si cupidius factum existimas, Caesari attribues,
id. de Or. 2, 3, 14:bonos exitus dis immortalibus,
id. N. D. 3, 37, 89:aliis causam calamitatis,
id. Verr. 2, 5, 41.—T. t., to lay as a tax or tribute:A.his rebus omnibus terni in milia aeris adtribuerentur,
Liv. 39, 44.—Hence, attrĭbūtus ( adt-), a, um, P. a., lit. that is ascribed or attributed to a thing; hence, subst.: attrĭbūtum, i, n.(Acc. to I.) Money assigned from the public treasury, Varr. L. L. 5, § 181 Müll.—B.In gram. lang., a predicate, attribute:Omnes res confirmantur aut ex eo, quod personis, aut ex eo, quod negotiis est attributum,
Cic. Inv. 1, 24, 34; 1, 25, 36 sqq.; Gell. 4, 1 fin. -
8 attributum
at-trĭbŭo ( adt-, Weissenb., Jan; att-, B. and K., L. Müller), ŭi, ūtum, 3, v. a., to associate, add or join to, to annex, assign, bestow, give (class., but rare in the poets; syn.: tribuo, assigno, do, ascribo, addico).I.In gen.A.Lit.:B.pueros attribue ei, quot et quos videbitur,
Cic. Att. 12, 30:video, cui Apulia sit attributa,
assigned as a province, id. Cat. 2, 3, 6:insulae Rhodiis attributae,
annexed, subjected, id. ad Q. Fr. 1, 1, 11:Camunni finitimis adtributi municipiis,
Plin. 3, 20, 24, § 134:equos gladiatoribus,
Caes. B. C. 1, 14:quae (juventus) praesidio ejus loci adtributa erat,
Liv. 24, 21: pontifici sacra omnia. id. 1, 20: possessionem, Vulg. Num. 36, 12:aliquem,
ib. Deut. 29, 26.—Of the assigning of state domains or other possessions belonging to the public treasures:bona oppressorum in Vesvio restitutioni afflictarum civitatium attribuit,
Suet. Tit. 8 al. —Hence of appropriations from the exchequer:pecuniam alicui,
Cic. Phil. 14, 14, 16:ad aliquam rem pecuniam dare, attribuere, solvere,
id. ib. 14, 14 fin.;so Liv 40, 51.—Also of private assignments: Faberius si venerit, videbis, ut tantum attribuatur, quantum debetur,
Cic. Att. 13, 2, 1.—Hence also aliquem, to assign, make over to any one:attributos quod appellas, valde probo,
i. e. my debtors, to whom I have referred you, Cic. Att. 13, 22.—Trop.:II.timor, quem mihi natura pudorque meus attribuit,
Cic. Rosc. Am. 4:Suus cuique attributus est error,
Cat. 22, 20:si alicui rei hujus modi, legi, loco, urbi, monumento oratio attribuetur,
i. e. if these are represented as speaking, Cic. Inv 1, 52, 100:curam alicujus rei adtribuere,
Liv. 26, 49.—Esp.A.To join in addition, to add:B.non attribuere ad amissionem amicorum miseriam nostram,
Cic. Tusc. 3, 30, 73.—Aliquid alicui, to attribute or impute to one, to charge with, ascribe to (cf. ascribo):C.si eruditius videbitur disputare, attribuito Graecis litteris,
Cic. Sen. 1, 3:Hoc tu si cupidius factum existimas, Caesari attribues,
id. de Or. 2, 3, 14:bonos exitus dis immortalibus,
id. N. D. 3, 37, 89:aliis causam calamitatis,
id. Verr. 2, 5, 41.—T. t., to lay as a tax or tribute:A.his rebus omnibus terni in milia aeris adtribuerentur,
Liv. 39, 44.—Hence, attrĭbūtus ( adt-), a, um, P. a., lit. that is ascribed or attributed to a thing; hence, subst.: attrĭbūtum, i, n.(Acc. to I.) Money assigned from the public treasury, Varr. L. L. 5, § 181 Müll.—B.In gram. lang., a predicate, attribute:Omnes res confirmantur aut ex eo, quod personis, aut ex eo, quod negotiis est attributum,
Cic. Inv. 1, 24, 34; 1, 25, 36 sqq.; Gell. 4, 1 fin. -
9 imputer
imputer [ɛ̃pyte]➭ TABLE 1 transitive verba. ( = attribuer à) imputer à to impute tob. (Finance) imputer à or sur to charge to* * *ɛ̃pyte1) ( attribuer) to attribute, to impute sout2) ( en comptabilité) to charge ( sur to)* * *ɛ̃pyte vt1) (= attribuer)imputer qch à — to ascribe sth to, to impute sth to
2) COMMERCEimputer qch à; imputer qch sur — to charge sth to
* * *imputer verb table: aimer vtr1 ( attribuer) to attribute (à to), to impute sout (to à); plusieurs crimes lui ont été imputés several crimes were imputed to him;2 Compta to charge (sur to).[ɛ̃pyte] verbe transitif1. [attribuer]2. FINANCE -
10 KENNA
* * *(-da, -dr), v.1) to know, recognize (Flosi kenndi Kára, er hann kom í stofuna);2) to know as one’s own, claim (kenna sér land);3) to assign or attribute to one (þá var ok ár um öll lönd, kenndu Svíar þat Frey);kenna e-m barn, to father a child upon one;4) kenna e-m e-t, to lay to one’s charge, impute (ef hann væri sannr verks þessa, er honum var kennt);kenna e-m um e-t, to charge one with a thing (Þorgeirr vildi ekki, at brœðrum hans mætti um kenna);5) to taste food or drink (kenna e-t or e-s);6) to feel, perceive, with acc. and gen. (ek kennda þín eigi, er þú hvíldir á brjósti mér);kenna sætan ilm, to perceive a sweet smell;kenna hita (kulda) af e-u, to feel heat (cold) from;kenna aflsmunar, liðsmunar, to feel the odds;hón kenndi í meira lagi, she felt considerable pain;absol., þá er þeir kómu upp í heiðina, kenndi at brá lit, the colour was felt to change, it began to darken;mér kennir heiptar við e-n, I feel hatred against one;kenna niðr, to touch the bottom (en er skipin kenndu niðr, þá gekk jarl á land);7) to show, bear witness of (virðist mér ákall þetta meirr kenna ranglætis en réttvísi);8) to call, name;kenna e-t við e-n, to call after one (Helgi trúði á Krist, ok kenndi því við hann bústað sinn);9) in poetry, to call by a periphrastic name (hvernig skal kenna sól, vind);10) kenna e-m e-t, to teach one a thing (kenna e-m rétta trú ok góða siðu);ek hefi kennt þér írsku at mæla, I have taught thee to speak Irish;11) to make one do a thing (kenna e-m bíta);12) refl., kennast, to seem, appear (Ulfr kennist mér vitr maðr);recipr., svá var myrkt, at þeir kenndust eigi, that they did not know one another;goldit var honum þetta svá, at hann mun lengi kennast, he was repaid for this in a way that he will long remember;kennast við, to recognize (kenndist hann af því þegar við mennina); to confess, acknowledge (at þeir mætti við kennast sinn lítilleik).* * *d, kennig, Hm. 164; part. kennandisk, Bs. i. 322, H. E. i. 499, Dipl. iv. 8; [Goth. kunnan; A. S. knáwan; Old Engl. and Scot. ken; Dan. kjende; Swed. känna]:—to ken, know, recognise; þú kennir konu þá er heitir Oddný, Fms. vii. 103, Hkv. 2. 12; hann kenndi hann þegar, Nj. 9; Flosi kenndi Kára er hann kom í stofuna, 282; hann kenndi skipit, því at hann hafði þat skip séð fyrr, Eg. 120; þar kenndi Ingimundr lönd þau er honum var til vísat, Landn. 175, Sd. 186; þóttisk hann kenna sitt mark á vísu þessari, Fms. iii. 20: with infin., þeir kenndu at þat var Eirekr viðsjá, Ísl. ii. 335; er þetta hann Skalla-grímr? Grímr sagði at hann kenndi rétt, Eg. 112; kennir þú nökkut til gripa þessara! Nj. 75.II. kenna sér e-t, to know as one’s own, claim; kenna sér land, Grág. ii. 204; hann á eigi þat er hann kennir sér, 219; Ingimundr kenndi sér fimm víntunnur … þú munt kenna þér þat er aðrir menn eigu, Bs. i. 433; því kenndi hvárr-tveggi sér nautin, Landn. 47; at enginn dirfi sik at kenna sér þat er hann görir eigi, Al. 88; ek spyrr hverr sér kenni M. M. at þingmanni, Grág. i. 19.III. to acknowledge as belonging to another, attribute to him; öll vár góðverk eru honum at kenna ok eigna, Stj. 25; þá var ok ár um öll lönd, kenndu Svíar þat Frey, Hkr. i. 16; hér er tunglinu kennt embætti sólarinnar, Skálda 211; k. e-m barn, to father a child upon one, Bs. i. 807, K. Á. 16; var sveinn sá kenndr Jóni er Þórarinn hét, Sturl. i. 223; þó at hann sé kenndr nokkurum manni at syni, Grág. ii. 113, (kenningar-son, a natural son): cp. the phrase, þar er enginn kenndr sem hann kemr ekki, no one is known where he comes not, i. e. men had better keep aloof from where they have no business to be.2. to lay to one’s charge, impute; Ásbjörn kenndi sér völd um þat harðrétti, Rd. 249; Eva kenndi sína synd orminum, Stj. 37; ef þeim eru engir laga-lestir kenndir, Grág. ii. 41; ef meiri eru ráð kennd um konu-nám þeim manni, i. 335; ef hann væri sannr verks þessa er honum var kennt, Fms. ii. 73; Sigurðr taldi þat úsatt sem Ingi konungr kenndi þeim, vii. 242; þeir kenndu honum, at hann hefði verit at vígi Benteins, 224; kenndi þat hvárr öðrum, at ekki héldi þat er mælt var, 248; það er mér að kenna, it is brought home to me; yðr er þat kenna, Am. 51: k. e-m um e-t, to charge one with a thing; Þorgeirr vildi ekki at bræðrum hans mætti um kenna, hvat sem í görðisk, Nj. 252; kenndu þeir því mest um, at Kjartan hafði þegit skikkjuna, Fms. x. 295.IV. to know, perceive, feel, taste, scent; þegar hirðin hafði kennt ( tasted) fyrsta rétt, Fas. iii. 302; þeir kenna svá sætan ilm at þeir höfðu aldri fyrr slíkan kenndan, Fms. i. 228; kenna fúlt, to perceive a foul smell, Hallfred; kenna daun, Fms. viii. 230; þeir brugðu í munn sér ok þóttusk ekki jafnsætt kennt hafa, Fb. i. 539; hundarnir röktu sporin, þvíat þeir kenndu ( got scent of) af hreinstökunum, Ó. H. 152; kenndi djákninn ekki ( he felt not) at þeir lægi á honum, Bs. i. 464; hón kenndi ( she felt pain) í meira lagi, þá er nálgaðisk hátíð Þorláks biskups, 323.β. kenna niðr (or niðri), to touch the bottom; en er skipin kenndu niðr þá gékk jarl á land, Hkr. i. 206; ok er skipit kenndi niðr, hlupu þeir fyrir borð, Grett. 97, Fms. viii. 317, ix. 23; svá var djúpt á bæði borð, at forkarnir kenndu eigi niðr, it was so deep that the boat-hooks did not reach the bottom, Ld. 56; þá er skipit flaut ok eigi kenndi niðr, 78.γ. absol., þá er þeir kómu upp í heiðina, kenndi at brá lit, the colour was felt to change, i. e. it began to darken, Sturl. iii. 217 C; þá kenndi ( one could scent) ór laukinum, Fbr. 215; þá er maðr heilundi er köra (acc. or gen.?) kennir inn til heila-basta, Grág. ii. 91.2. with prepp.; kenna af (á, at), to perceive, see; þess kennir nú at (af?) at þér þykkir ek févani, it is clear that …, I see that …, Eb. 38; kenndi þess mjök á ( it was much to be seen) um marga Upplendinga, at ílla hafði líkat aftaka Þóris, Ó. H. 188; þess kenna margir af, at þú ert frændstórr, Fb. ii. 270; deyr allt þat er af kennir ( all die that taste or smell of it), þeir deyja þegar er þeir kenna af, Rb. 352:—kenna til, to smart, feel pain, ache, freq. in mod. usage.3. with gen. to have feeling of, feel; kenna mæði, lo be exhausted, Eg. 124; hjarta manns kennir alls, Skálda 169; kenna sóttar, to feel sickness; kona kennir sér sóttar, of childbirth, Fs. 26, Fas. ii. 504, Sd. 176: kenna karlmanns, to ‘know’ a man, cohabit with, Mar.; ek kennda eigi karlmanns, barn at bera, Hom. 30; kenna aflsmunar, liðsmunar, ríkismunar, to feel the odds, be overmatched, Hkr. i. 286, Fms. iv. 331, Ld. 38; kenna harðinda, Fms. vi. 110; kenna kulda af e-u, to feel cold from, Eb. 42; k. hita af e-u, Bs. i. 42; k. odds, benja, to feel the point, the wound, Am. 59, 88; virðisk mér ákall þetta meir kenna ranglætis en réttvísi, it is more prompted by overbearing than by justice, Fb. i. 19; hón kenndi þess at þar stóð ör í, ii. 365; nú má vera at mér kenni heiptar við suma menn, that I feel hatred against somebody, Sturl. iii. 233; tók þá at kenna annars litar, it began to grow dark, 171; vínviðr var efst þar sem holta kenndi, the holts were covered with vines, Þorf. Karl. 420; kenna fæðu, to taste food, Stj. 490, 492; but also k. á fæðu, 453, 517; kenna grunns, to touch the bottom, of a ship or anything afloat, Grág. ii. 353; k. endi-skeiðs, Bragi.V. to call, name; kenna e-t við e-n, to call after one; Helgi trúði á Krist, ok kenndi því við hann bústað sinn, i. e. called it after Christ (Christness), Landn. 207; í þeim fjórðungi er dómrinn er við kenndr, in the quarter by which name the court is called, Grág. i. 65; at helga Þór allt landnám sitt ok kenna við hann, Landn. 97; k. mánuðinn við þann mann sem vatnsins gætir, Rb. 104; við þann er kennt Gunnars-holt, Nj. 29; Oddbjörn er Oddbjarnar-leið er við kennd, Eg. 102; Fleiri hlupu þeir fyrir berg, þar sem við þá er kennt síðan, Landn. 36; kenna þá með margfjölda atkvæði, address them in the plural, Sks. 312; sá var kenndr ( nicknamed) Knarrar-smiðr Ór, 43; Nótt en Nörvi kennda, i. e. Night, the daughter of Norvi, Alm. 30; hvar eru Hjörvarði haugar kenndir, where are the hows called Hjorward’s? Fas. i. 519 (in a verse); Mæringr mér of kenndr, my own sword M., Bjarn. (in a verse); hlutir er þú skal varask, at þú verðir eigi við kenndr, Sks. 358, 780; kenndr við styr, morð, connected with, Korm.2. in poetry, to call by a periphrasis or descriptive name; rétt er at kenna ( to call) hana (a woman) svá, at kalla hana selju þess er hón miðlar, Edda; hvernig skal kenna Þór?—Svá at kalla hann son Óðins …, how is Thor to be called?—Thus, call him the ‘son of Odin,’ 53: hvernig skal kenna mann?—Hanna skal k. við verk sín, 67: with prep., kona er kennd við stein, Edda; ok kenn þó hvárn til sinnar iðnar, Fms. vi. 362; konu skal k. til alls kvenn-búnaðar, Edda, etc., see Edda (Skáldskm.) passim; hence kennd heiti ( compound or circumlocutory names), opp. to ókennd heiti ( plain appellatives), Edda 49.B. In a causal sense, [Goth. kannjan = γνωρίζειν]:—to teach, with acc. of the thing, dat. of the person, or with infin. of the thing or absol.; kenna e-m íþróttir, Fms. v. 334; kenna e-m rétta trú ok góða siðu, i. 17; kenn mér engan sann, iii. 85; Gunnarr fór með öllu sem honum var ráð til kennt, as he was taught, Nj. 100; kenn þú ráðit til, Fms. x. 334; kenna e-m at flýja, Hkr. i. 149; ek hefi kennt þér Írsku at mæla, Ld. 72; kenna helgar ritningar, 623. 18; þing-kenna, to proclaim in public, N. G. L. i. 7; far sem ek kenni þér, as I tell thee, Sd. 182; ek em sunr Áka, svá er mér til kennt, so I am told, Fms. xi. 153.2. to teach in school; Andresi syni þeirra lét Herra biskup kenna ok vígði síðan, Bs. i. 716; kenna kenningar, to preach, 140; þá heyrði hann til er prestlingum var kennd íþrótt sú er grammatica heitir, 163; k. prestlingum, id.; þat kann ek it átjánda er ek æva kennig mey né manns konn, Hm. 164; ungr kenndak mér annat, I was taught otherwise when young, Fms. vi. 401 (in a verse); slíkt kennir mér at sofa lítið, Fas. ii. (in a verse).3. to teach, make one to do; kenna e-m falda rauðu, Edda (Ht.); kenna e-m bíta, lúta í gras, Lex. Poët.; kenna e-m at drúpa, Sighvat; k. e-m brautir, to shew one the way, Hðm. 12, Hbl. 56; ek mun þér stöðna kenna, 6.4. to tell; kennit mér nafn konungs, Hkv. Hjörv. 12.C. REFLEX. to feel, seem to oneself; þar er hann lætr kennask svá ágætan ilm, Fms. i. 229; Úlfr kennisk mér ( appears to one to be) vitr maðr, v. 334:—with prep., kennask við, to recognise; kenndisk hann af því þegar við mennina, Nj. 267, Bret. 48; ef engi kennisk viðr, N. G. L. i. 345; dilkunum þeim er eigi kennask ær við, Grág. ii. 312: to confess, kennask við sannan Guð, 625. 66; þeir eigu at kennask við sik, at þeir hafa vald af Guði, Gþl. 43; at þeir mætti við kennask sinn lítilleik, Edda. (pref.); ekki kennumk ek við þetta, segir Hrói, Fb. ii. 76; nefndr Skeggi viðr-kenndisk, at …, Dipl. ii. 8; nú em ek eigi svá heimskr maðr, at ek kennumk eigi við at ek hefi talat ílla, Fms. ii. 33; goldit var honum þetta svá, at hann mun lengi kennask, feel it, remember it, Edda. 30; kenndisk svá Kálfr, at, Vm. 48; ek kennumst með þessu mínu bréfi, at …, Dipl. v. 5.2. to feel, taste, touch; mold sýnisk mér, ok svá kennisk ( tastes) mér eigi síðr ostrinn er ek et, Ísl. ii. 352; hón þreifar um hann,—Barði mælti, hvé kennisk þér til, how is it to the touch? 342; slíks ek mest kennumk, Am. 52.II. recipr. to know, recognise one another; svá var myrkt at þeir kenndusk eigi, Fms. ix, 50; ef þeir höfðu hér áðr við kennsk, Grág. ii. 72.III. pass., þá kenndust ( were taught) margar ástir, Edda pref. (rare).IV. part. kenndr, vinsæll ok vel kenndr af sínum undirmönnum, Mar.; ílla kenndr, having ill report, Fs. 49.2. tipsy; kenndr af drykk, Stj. 172; hann er dálítið kenndr. -
11 unterstellen
(trennb., hat -ge-)I v/t2. (unterbringen) put (in + Dat in[to]); (dalassen) leave ( bei jemandem at s.o.’s place); (lagern) store ( bei at)II v/refl zum Schutz: shelter, take shelter ( vor + Dat from); stellen wir uns dort unter, bis es aufhört zu regnen let’s take shelter under there until ( oder till umg.) the rain stops—v/t (untr., hat)1. jemandem unterstellen, dass... allege ( oder imply, insinuate) that s.o....; jemandem eine Lüge / unlautere Motive etc. unterstellen allege ( oder imply) that s.o. has lied / has dishonest motives etc.; jemandem böse Absichten unterstellen impute bad intentions to s.o.; jemandem etw. unterstellen allege that s.o. has done ( zeitneutral: is capable of doing) s.th.2. (vorläufig annehmen) suppose, assume; unterstellen wir einmal let’s assume (for the sake of argument); wenn man dies unterstellt granting that this is ( oder was) so3. jemandem etw. / jemanden unterstellen put s.o. in charge of s.th. / s.o.; jemandem unterstellt werden be placed under s.o.(‘s command MIL.)* * *un|ter|stẹl|len [ʊntɐ'ʃtɛlən] ptp unterste\#llt insep1. vt1) (= unterordnen) to (make) subordinate (+dat to); Abteilung, Ministerium etc auch to put under the control (+dat of)jdm unterstellt sein — to be under sb, to be answerable to sb; (in Firma) to report to sb
ihm sind vier Mitarbeiter unterstellt — he is in charge of four employees, he has four employees subordinate to him
jdm etw unterstellen — to put sb in charge of sth; (Mil) to put sth under the command of sb, to put sth under sb's command
2) (= annehmen) to assume, to supposeeinmal unterstellt, es sei so gewesen — supposing or let us suppose (that) it was so
3)(= unterschieben)
jdm etw unterstellen — to insinuate or imply that sb has done/said sthihm wurde unterstellt, gesagt zu haben,... — he was purported to have said...
2. vrto subordinate oneself (+dat to)* * *un·ter·stel·len *1[ʊntɐˈʃtɛlən]I. vt▪ jdm jdn/etw \unterstellen to put sb in charge of sb/sthwir unterstellen Ihnen vier Abteilungen we're putting you in charge of four departments▪ jdm/etw unterstellt sein to be under sb/sthSie sind ab sofort der Redaktion III unterstellt as from now you report to editorial department III▪ jdm etw \unterstellen to imply [or insinuate] that sb has said/done sth\unterstellen Sie mir Nachlässigkeit? are you implying that I have been negligent?II. vi▪ \unterstellen, [dass]... to suppose [or assume] [that]...ich unterstelle einfach einmal, dass Sie recht haben I'm just supposing for once that you are rightun·ter|stel·len2[ˈʊntɐʃtɛlən]I. vt1. (abstellen)▪ etw irgendwo/bei jdm \unterstellen to store sth somewhere/at sb's houseein Auto bei jdm \unterstellen to leave one's car at sb's houseer stellt ein paar Möbelstücke bei uns unter he's storing a few items of furniture at our place▪ etw \unterstellen to store sth underneatheinen Eimer \unterstellen to put a bucket underneathII. vr* * *I 1.transitives Verb1) (zur Aufbewahrung) keep; store < furniture>2) (unter etwas) put underneath2.reflexives Verb take shelterIItransitives Verb1) (jemandem unterordnen, übertragen)2) (annehmen) assumejemandem böse Absichten unterstellen — insinuate or imply that somebody's intentions are bad
* * *'unterstellen (trennb, hat -ge-)A. v/t2. (unterbringen) put (bei jemandem at sb’s place); (lagern) store (bei at)B. v/r zum Schutz: shelter, take shelter (vor +dat from);stellen wir uns dort unter, bis es aufhört zu regnen let’s take shelter under there until ( oder till umg) the rain stopsunter'stellen v/t (untrennb, hat)1.jemandem unterstellen, dass … allege ( oder imply, insinuate) that sb …;jemandem eine Lüge/unlautere Motive etcjemandem böse Absichten unterstellen impute bad intentions to sb;jemandem etwas unterstellen allege that sb has done ( zeitneutral: is capable of doing) sth2. (vorläufig annehmen) suppose, assume;unterstellen wir einmal let’s assume (for the sake of argument);wenn man dies unterstellt granting that this is ( oder was) so3.jemandem etwas/jemanden unterstellen put sb in charge of sth/sb;jemandem unterstellt werden be placed under sb(’s command MIL)* * *I 1.transitives Verb1) (zur Aufbewahrung) keep; store < furniture>2) (unter etwas) put underneath2.reflexives Verb take shelterIItransitives Verb1) (jemandem unterordnen, übertragen)2) (annehmen) assumejemandem böse Absichten unterstellen — insinuate or imply that somebody's intentions are bad
* * *v.to assume v.to impute v. -
12 προστίθημι
Aποιθέμεν IG42(1).121.17
(Epid.); ποτθέμειν prob. in Epich.170.8: late [tense] pres. [full] προστιθῶ Ps.- Luc.Philopatr.18,27; imper.προστίθει A.Pr.83
: [tense] fut. προσθήσω: [tense] aor. προσέθηκα, pl. - έθεμεν, subj.προσθῶ Th.4.86
, [dialect] Ion.προσθέω Hdt.1.108
:— [voice] Med., [tense] fut.προσθήσομαι LXX Ex.14.13
: [tense] aor. 1προσεθηκάμην Hdt.4.65
: more freq. [tense] aor. 2 προσεθέμην, subj. προσθῶμαι (not πρόσθωμαι), [ per.] 3sg. opt.προσθεῖτο D.6.12
, butπρόσθοιτο Id.11.6
; [dialect] Dor. part.ποτθέμενος, Πρακτικά 1931.89
([place name] Dodona): [tense] pf. :—[voice] Pass., [tense] aor. 1προσετέθην Th.3.82
: [tense] fut. , al. (- τεθήσεσθαι is f.l. ib.Ex.5.7): but the [tense] pf. [voice] Pass. is chiefly supplied by πρόσκειμαι:— put to,χερσὶν ἀπώσασθαι λίθον ὃν προσέθηκεν Od.9.305
; π. τὰς θύρας, τὴν θύραν, put to, close the door, Hdt.3.78, Lys.1.13;τὰς πύλας Th.4.67
; κλίμακας [τοῖς πύργοις] Id.3.23; κόμῃ προσθεῖσα βόστρυχον holding it close to.., A.Ch. 229;χέρα ἐλάτῃ E.Ba. 1110
;γόνασιν ὠλένας Id.Andr. 895
, cf. S.Ph. 942; ; π. μύωπας apply the spur, Plb.11.18.4;π. χεῖρ' ἐπὶ πρόσωπα E.Ph. 1699
; apply a pessary, Hp. Nat.Mul.32, Sor.1.62, al.; [ κύαθον] Arist.Pr. 890b24:—[voice] Pass., of pessaries, Dsc.1.76, al., Sor.1.35, al.2 hand over, deliver to,θεῶν γέρα.. ἐφημέροισι προστίθει A.Pr.83
, cf. h.Merc. 129; τινὶ γυναῖκα π. give her to him as wife, Hdt.6.126; but π. γυναικὶ τάλαντον, as a dower, Hyp.Lyc.13; ;Ἅιδῃ ἐμὸν δέμας Id.Hec. 368
, cf. IA 540;π. τινὰ πυρί Id.Supp. 948
;σφαγέντα παῖδα π. πόλει Id.Ph. 964
;τισὶ π. πόλιν Th.4.86
;τὴν διοίκησιν τῶν κοινῶν ἑαυτῷ D.C.52.14
; alsoνᾶσον εὐκλέϊ π. λόγῳ Pi.N.3.68
.3 give besides or also, ;προῖκα D.19.195
;χρήματα Id.18.239
, etc.;πίστιν ὑμῖν Id.54.42
;τὰ ἴδια τοῖς ἀλλοτρίοις Men.557
: abs., spend money,οὐ μόνον ἄνευ μισθοῦ, ἀλλὰ καὶ προστιθεὶς ἂν ἡδέως Pl.Euthphr.3d
, cf. Arist.EN 1130a25, Iamb.Protr.9.II impose upon,πρῆγμα τὸ ἄν τοι προσθέω Hdt.1.108
, cf. 3.62: c. inf.,π. τινὶ πρήσσειν Id.5.30
; π. μέτρον impose measure or bounds, A.Ch. 796 (lyr.); π. τινὶ ἀτιμίην impose, inflict disgrace upon him, Hdt.7.11; π. <φθόρον> A.Ch. 482;ἐπ' ἐμαυτῷ ἀράς S.OT 820
; ;αύτὸς αὑτῷ τὴν βλάβην Id.Fr. 350
; λύπην, πόνους, E.Supp. 946, Heracl. 505;ἀναλώματα IG14.830.12
(Puteoli, ii A.D., [voice] Pass.); π. τινὶ ἔκπληξιν ἀφασίαν τε strike him dumb with fear, E.Hel. 549;ἐνθύμιον τοῖς ζῶσι Antipho 3.1.2
;τισὶ ζημίας Th.3.39
; π. φιλανθρωπίαν εἰς τὰ τῆς πόλεως πράγματα employ it on.., D.19.140.2 attribute or impute to, , cf. Th.3.39 ([voice] Pass.); π. θράσος μοι impute boldness to me, E.Heracl. 475;θεοῖσι π. ἀμαθίαν Id.Hipp. 951
;ἀπληστίαν λέχους γυναιξί Id.Andr. 219
; .III add,τάδε τούτοισι Hdt.1.20
, al.;πρὸς [τῇ γνώμῃ] ἔργα Id.4.139
; ἄλλον πρὸς ὦν ἔθηκαν χρυσόν ib. 196;χάριτι χάριν E.HF 327
;νοσοῦντι νόσον Id.Alc. 1048
;π. τῷ νόμῳ τὸν λόγον τόνδε Th.2.35
, cf. Hdt.2.136 ([voice] Pass.), Pl.R. 468b; προσθεῖναι τῷ δικαίῳ ἢ ὡς ἐλέγομεν (for πλέον ἤ ..) ib. 335a; ἄγγελλε δ' ὅρκον π. S.El.47 (Reiske for ὅρκῳ codd., cf. ;ὀμόσας.. προσθείς τε χεῖρα δεξιάν Ph. 942
);τὴν στήλην ὕστερον προσέθηκε IG12.374.174
;τοῖς εὖ ἔχουσιν ἔργοις οὔτ' ἀφελεῖν ἔστιν οὔτε προσθεῖναι Arist.EN 1106b11
; ; π. γράμματα ib. 418a, cf. 431c; alsoπ. ἐπὶ τοῖσδε χάριν S.Tr. 1253
;ἵππον πρὸς τοὔνομα Ar.Nu.63
;πρὸς τὸν μισθὸν ἑκάστῳ ὀβολόν X.HG1.5.6
, cf. Pl.Phlb. 33c: abs., make additions, Th.3.45;πρὸς τὰ ὑπάρχοντα -τιθέντες πλουσιώτεροι γίνονται Arist.Rh. 1359b28
; make additions to a story, improve it, Id.Po. 1460a18; also of actors, ib. 1461b30: esp. of adding articles to statements or documents,προσθεῖναι οὐδὲν εἶχον τοῖς εἰρημένοις οὐδ' ἀφελεῖν Isoc.12.264
, cf.POxy.1062.4 (ii A.D.), etc.; π. καὶ ἀφελεῖν τι περὶ τῆς ξυμμαχίας Foed. ap. Th.5.23, cf. 29; π. τὶ πρὸς τοῖς ξυγκειμένοις Foed.ib.47; πρὸς τὰς συνθήκας Foed. ap. Plb.21.43.27;π. ὅτι.. D.18.231
; of entries in accounts,προσετέθη τὰ τέλη τῷ κυριακῷ λόγῳ PAmh.77.15
(ii A.D.), cf. BGU620.15 (iv A.D.), etc.; π. τινὶ [ἀργύριον] pay, PMich.Zen.28.24 (iii B.C.), cf. PCair.Zen.647.56 (iii B.C.), PRyl.153.27 (ii A.D.); πρόσθες εἰς ὄνομα Ἐπωνύχου credit to account of E., Ostr. 1159 (ii/iii A.D.); pay in, deposit gold in a bank or mint, PCair.Zen.23.32 (iii B.C.).2 c. acc. pers., τίνα τῇδε προστιθῶ στάσει; A.Ch. 114; Ἀθηναίοις π. σφᾶς αὐτούς join their party, Th.3.92; π. ἑαυτόν τινι ἐς πίστιν, ἐπὶ ἰδίοις κέρδεσι, Id.8.46,50.3 Math., add,πὸτ ἀριθμόν.. φᾶφον Epich.170.8
(prob.); [χωρίον] ἕτερον αὐτῷ τουτὶ ἴσον Pl.Men. 84d
; πρὸς πεπερασμένον ἀεὶ π. Arist.Ph. 266b2:—[voice] Pass.,εἴ κα.. ποτὶ τὸ ἕτερον τῶν βαρέων ποτιτεθῇ,.. ῥέπειν ἐπὶ τὸ βάρος ἐκεῖνο ᾧ ποτετέθη Archim.Aequil.1
Def.2, cf. Euc. 1Ax.2, etc.;κοινοῦ -τεθέντος Papp.742.15
.4 in Logic, add some determining word, opp. ἀφαιρεῖν, Arist.APo. 91b27, cf.EN 1147b33.5 in LXX and NT, continue or repeat an action, c. inf.,προσέθηκεν ἔτι λαλῆσαι LXX Ge.18.29
; οὐ προσθήσω ἔτι πατάξαι ib.8.21; οὐ μὴ προσθῶ πεῖν I will not drink again, Ev.Marc.14.25 (v.l.); also προσθεὶς Ἰὼβ εἶπεν Job continued and said, LXXJb.27.1;προσθεὶς εἶπε παραβολήν Ev.Luc.19.11
; προσθεῖσα ἔτεκεν υἱόν she bore another son, LXX Ge.38.5:—also in [voice] Med., v. infr. B.111.B [voice] Med., side with one,οἷς ἂν σὺ προσθῇ S.OC 1332
, cf. Th.3.11, 8.48, 87, D.6.12, 11.6, 52.25; τῷ ἀστῷ π. to be favourable, wellinclined to him, Hdt.2.160, cf. D.43.34; τῇ ἡδονῇ side with pleasure, Arist.MM 1201a2: abs., come in, submit, Epist.Phil. ap. D.18.39.2 assent, agree,οὔ οἱ ἔγωγε π. τῇ γνώμῃ Hdt.1.109
, cf. 3.83, Th.6.50, X. An.1.6.10;τῷ λόγῳ τῷ λεχθέντι Hdt.2.120
;τῷ Καρχηδονίων νόμῳ Pl. Lg. 674a
: later c. inf., consent, bring onself to, J.AJ19.1.8.3 φῆφον δ' Ὀρέστῃ τήνδ' ἐγὼ προσθήσομαι will deposit this vote in favour of Orestes, i.e. will vote in his favour, A.Eu. 735; ; so μὴ μιᾷ φήφῳ π. (sc. τὴν γνώμην), ἀλλὰ δυοῖν Th.1.20
; φῆφον π. ἐναντίαν τινί ib.40;φῆφον π. ὥστε ἀποκτεῖναι OGI218.102
(Ilium, iii B.C.).4 Math., add, Sammelb. 6951 ii 30, al. (ii A.D.).II c. acc. pers., associate with oneself, i.e. take to one as a friend, ally, or helper, win over,π. τὸν δῆμον πρὸς τὴν ἑωυτοῦ μοῖραν Hdt.5.69
, cf. Th.6.18;εἰ στρατὸν προσθέοιτο φίλον Hdt. 1.53
, cf. 69, S.OC 404; ταύτην προσθοῦ δάμαρτα take her to wife, Id.Tr. 1224: also in bad sense,πολέμιον π. τινά X.Cyr.2.4.12
.2 c. acc. rei, apply to oneself,βάλανον Hp.Epid.1.26
.a', cf. 4.30 (abs., ib.1.26.δ'); ὀξύβαφον προσθοῦ λαβών Ar.Av. 361
; : metaph., put on,τῇ ὄφει ἀχθηδόνας Th.2.37
; add to oneself, gain, τί ἂν προσθείμην πλέον; what should I be profited? S.Ant.40; π. χάριν, = ἐπιχαρίζεσθαι, Id.OC 767; esp. of evils, bring or take upon onself,πρὸς κακοῖσι κακόν A.Pers. 531
; ; ;ἄχθος ἐπ' ἄχθει π. διπλοῦν Id.Andr. 396
; οἰκεῖον πόνον, κινδύνους αὐθαιρέτους, Th.1.78, 144; ἔχθρας ἑκουσίους πρὸς ταῖς ἀναγκαίαις π. Pl.Prt. 346b.b bring upon others, οἱ.. πόλεμον προσεθήκαντο made war upon him, Hdt.4.65; οὐκ ἄν σφι Σπαρτιήτας μῆνιν οὐδεμίαν προσθέσθαι vented any wrath upon.., Id.7.229.III in LXX and NT, continue or repeat an action (cf. supr. A.111.5),οὐ προσθήσεσθε ἔτι ἰδεῖν αὐτούς LXX Ex.14.13
; προσέθετο πέμφαι ἕτερον Ev. Luc.20.11; προσέθετο συλλαβεῖν καὶ Πέτρον he caused Peter also to be arrested, Act.Ap.12.3; alsoΦαραὼ προσέθετο τοῦ ἁμαρτάνειν LXX Ex.9.34
; οὐ προσέθετο τοῦ ἐπιστρέψαι ib.Ge.8.12.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > προστίθημι
-
13 lay
̈ɪleɪ I прил.
1) мирской, светский She serves as a lay teacher at the convent school. ≈ Она преподает в монастырской школе как мирской учитель. Syn: nonecclesiastical, profane, secular, nonclerical, laic, laical
2) непрофессиональный The patient's lay diagnosis was close to the doctor's. ≈ Диагноз, поставленный непрофессионалами, оказался близким к врачебному. Syn: nonprofessional, unprofessional, amateur, inexpert, inexperienced, partly informed, nonspecialist
3) карт. некозырной II сущ.
1) лэ, короткая песенка;
короткая баллада
2) пение птиц III
1. гл.;
прош. вр. и прич. прош. вр. - laid
1) класть;
положить (on) They laid the boards flat. ≈ Они положили доски на пол. Lay the packages on the table. ≈ Положи пакеты на стол. Syn: put, place, set down, set, rest, repose, deposit, cause to lie
2) примять, прибить( посевы) ;
повалить The tornado laid the house flat. ≈ Торнадо полностью повалил все деревья. Syn: prostrate, knock down, level, fell, beat down, knock over, floor, ground, raze, throw to the ground
3) а) накрывать, стелить to lay the table, to lay the cloth ≈ накрыть на стол б) накладывать, покрывать Lay the cartons one on top of the other. ≈ Накладывай картон один на другой. The tiles were laid in a geometric pattern. ≈ Плитка была выложена геометрическим рисунком. Syn: place, arrange, set, align, lay out, dispose, assemble
4) откладывать яйца, нестись A turtle lays many eggs at one time. ≈ Черепаха откладывает сразу много яиц. Syn: produce, bear, deposit, oviposit
5) а) возлагать (ответственность и т. п.), налагать, накладывать (штраф и т. п.) ;
придавать (значение) It's a mistake to lay too much emphasis on grades. ≈ Неверно придавать слишком большое значение оценкам. б) приписывать( кому-л. что-л.) ;
предъявлять;
обвинять lay claim ∙ Syn: place, put, assign, allot, allocate, give, lend, apply;
attribute, impute
6) облагать( налогом) The town laid an assessment on property owners. ≈ Городские власти обложили владельцев недвижимости налогом. Syn: levy, charge, impose, exact, assess, demand, fine
7) представлять, передавать на рассмотрение The nominating committee laid its slate before the board. ≈ Комитет по выдвижению кандидатур представил список кандидатов на рассмотрение правления. forward, present, offer, proffer, enunciate, elucidate, make a presentation of, place, put
8) приводить в определенное состояние, положение to lay one's plans bare ≈ раскрыть свои планы to lay oneself open to suspicions (accusation) ≈ навлечь на себя подозрения (обвинение)
9) составлять, организовывать, готовить The prisoners laid an escape plan. ≈ Заключенные составили план побега. Syn: arrange, formulate, form, make, devise, concoct, organize, plan, hatch, put together
10) обыкн. страд. происходить, совершаться The first act was laid at a country estate. ≈ Действие первого акта происходило в загородном имении. Syn: set, locate, place, depict, seat, situate, stage, station
11) прокладывать курс( корабля)
12) свивать, вить (канаты и т. п.)
13) разг. держать пари, биться об заклад He laid me ten dollars that it would not rain. ≈ Он поспорил со мной на десять долларов, что не будет дождя. Syn: wager, bet, gamble, hazard;
give odds
14) груб. вступить в связь ∙ lay about lay aside lay away lay before lay by lay down lay in lay in a stock lay off lay on lay out lay over lay up lay with to lay under obligation ≈ обязать to lay fast ≈ заключать в тюрьму to lay one's shirt on ≈ биться об заклад;
давать голову на отсечение to lay oneself out (for;
to) разг. ≈ стараться;
напрягать все силы;
выкладываться;
из кожи вон лезть to lay eyes on smth. ≈ увидеть что-л. to lay it on smb. ≈ ударить кого-л.;
дать кому-л. тумака - lay on the table lay hands on
2. сущ.
1) положение, расположение( of - чего-л.) ;
направление the lay of a gun to the shoulder when aimed ≈ положение ружья при прицеливании Syn: position
1., disposition
2) разг. занятие, дело, поприще, работа For a year or two he wrote poetry. But then he gave up that lay. ≈ В течение года или пары лет он писал стихи, но потом бросил это занятие. Syn: business I
1., occupation, job II
1.
3) берлога, логово, нора логовище( животных) Syn: lair
1., couch I
1.
4) сл.;
груб. а) половой акт Syn: coitus, sexual intercourse б) партнер для совершения полового акта (часто о женщине) IV прош. вр. от lie II положение, расположение (чего-л.) - the * of the land очертания и расположение страны;
характер или рельеф местности( морское) спуск троса (сленг) род занятий, профессия, работа - to start a new * вступить на новое поприще план, намерение - what's your * tonight? какие у вас планы на сегодняшний вечер?;
чем ты сегодня вечером собираешься заняться? (грубое) любовница;
любовник - he is a good * он хорош в постели (грубое) совоокупление (морское) (профессионализм) доля в предприятии (особенно в китобойном промысле) (сельскохозяйственное) яйценоскость;
яйцекладка - to be in( full, good) * хорошо нестись класть, положить - to * on shelf положить на полку - to * one's hand on /upon/ smb.'s shoulder положить руку кому-л. на плечо - he laid his head on a pillow он положил голову на подушку (просторечие) ложиться класть определенным образом - to * bricks класть кирпичи - to * the foundation заложить фундамент;
положить начало - to * linoleum настилать линолеум устанавливать, разрабатывать - to * plans строить планы прокладывать, закладывать - to * a submarine cable прокладывать подводный кабель - to * a minefield устанавливать минное поле, минировать повалить, свалить - to * smb. low сбить кого-л. с ног - to * an opponent low with one punch свалить противника одним ударом унизить кого-л. (разговорное) накидываться, набрасываться - to * into smb. набрасываться на кого-л. с кулаками;
бить, избивать;
накидываться на кого-л. с руганью (разговорное) размахивать чем-л. - to * about oneself махать кулаками;
наносить удары направо и налево примять, прибить - to * the dust примять пыль( о дожде) - to * crops примять посевы обыкн. pass помещать;
переносить (действие и т. п.) предлагать пари, биться об заклад;
делать ставку( на лошадь и т. п.) - to * a wager on the result of the race поставить на какую-л. лошадь на скачках - to * a bet that... держать пари, что... - I * ten shilling that he will not come держу пари на десять шиллингов, что он не придет - I'll * your never saw anything better than that я готов поручиться, что вы никогда не видели ничего лучше этого покрывать (ковром и т. п.) - to * the cloth покрывать стол скатертью - to * a floor with carpet покрывать пол ковром накладывать (краску) - to * colours on canvas накладывать краски на холст - to * a ground делать грунтовку накрывать (на стол) - to * to dinner накрыть на стол (к обеду) закладывать дрова, уголь (в камин и т. п.) ставить( ловушку) ;
устраивать( засаду) - to * an ambush for smb. устроить засаду кому-л. (американизм) (сленг) подстерегать кого-л. (в засаде) ;
подкарауливать кого-л. класть (яйца), нестись - the hens are *ing well now куры теперь хорошо несутся (энтомология) откладывать (яйца) накладывать (штраф, наказание и т. п.) ;
налагать (бремя, обязательство) - to * a heavy tax on smth. облагать что-л. тяжелым налогом - to * strict injunctions on smb. отдавать кому-л. строжайшие приказания возлагать (ответственность) приписывать (вину) - to * the blame for smth. on smb. возлагать вину за что-л. на кого-л. - to * an accusation against smb. выдвинуть обвинение против кого-л. возлагать (надежды и т. п.) придавать (значение и т. п.) - to * one's hopes on smb. возлагать большие надежды на кого-л. - to * stress подчеркивать, считать важным - he *s great weight on your presence он придает большое значение вашему присутствию излагать, представлять (факты, сведения) ;
ставить (вопрос) - to * one's ideas before smb. излагать свои идеи кому-л. - to * the case before the court излагать дело перед судом - to * an information against smb. доносить на кого-л. - to * evidence before a committee представить комиссии доказательства заявлять( претензию, права) - to * a claim to smth. предьявлять требование /претензию/ на что-л. рассеивать( сомнения, опасения) изгонять( злых духов) - to * a ghost прогнать призрак /привидение/ (морское) прокладывать (курс) (грубое) переспать( с женщиной;
тж. to get laid) - to lay smb. under smth. накладывать что-л. на кого-л;
обязывать кого-л. сделать что-л. - to * smb. under contribution наложить на кого-л. контрибуцию - to * smb. under an obligation обязать кого-л. - to * smb. under a necessity принуждать /вынуждать/ кого-л. - to lay smb., smth. + прилагательное: приводить( в какое-л. состояние), делать чем-л. - to * smth. flat сровнять что-л. с землей - to * land fallow( сельскохозяйственное) оставить землю под паром - to * the land waste опустошить страну - to * one's chest bare обнажить грудь - to * one's heart bare (образное) раскрыть кому-л. свое сердце, разоткровенничаться - to * one's plans bare раскрыть /разгласить/ свои планы - to * open раскрыть;
обнаружить (намерения, заговор) ;
открывать, оставлять незащищенным;
разрезать, повредить( щеку и т. п.) - to * open a wound оставить рану открытой - to * oneself open открыться для удара (бокс) - to * oneself open to suspicions навлекать на себя подозрения > to * an aim прицеливаться > to * to heart принимать близко к сердцу > to * heads together советоваться;
обсуждать > to * hands on завладевать, прибирать к рукам, захватывать, присваивать;
поднять руку на (кого-л.) ;
найти, достать;
(церковное) рукополагать, посвящать в сан > to * hands on oneself наложить на себя руки, покончить с собой > I have it somewhere but I cannot * (my) hands on it now у меня это есть где-то, но я не могу сейчас найти > to * smth. to /at/ smb.'s door /to smb.'s charge/ обвинять кого-л. в чем-л.;
считать кого-л. ответственным за что-л.;
приписывать что-л. кому-л. > to * one's bones умереть;
сложить свои кости, умереть;
быть похороненным > to * one's account with /on, for/ smth. рассчитывать /надеяться/ на что-л. > to * stomach for a while заморить червячка > to * an egg (сленг) провалиться, оскандалиться( о певце, музыканте и т. п.) ;
(военное) (жаргон) сбросить бомбу (тж. to * a bomb) лэ, баллада - the L. of Igor's Warfare Слово о полку Игореве светский, мирской;
не духовный - * members of the vestry члены церковного совета из мирян - * baptism крещение, совершенное мирянином ( часто акушеркой) не имеющий монашеского сана - * brother послушник непрофессиональный - a * opinion мнение непрофессионала - * analyst психоаналитик без диплома врача - a book for the * public книга для неподготовленного читателя - a new Education Council containing * members as well as teachers в новый совет по образованию входят не только педагоги, но и представители общественности некозырной (о карте) ~ up выводить временно из строя;
to lay up for repairs поставить на ремонт;
to be laid up лежать больным extra ~ days дополнительное сталийное время ~ разг. предлагать пари, биться об заклад;
I lay ten dollars that he will not come держу пари на десять долларов, что он не придет lay past от lie ~ возлагать (надежды и т. п.) ;
придавать (значение) ~ груб. вступить в связь;
lay about: to lay about one наносить удары направо и налево ~ заявлять (в состязательных бумагах) ~ (laid) класть, положить (on) ~ класть яйца, нестись ~ лэ, короткая песенка;
короткая баллада ~ накладывать (краску) ;
покрывать (слоем) ~ накрывать, стелить;
to lay the table, to lay the cloth накрыть на стол ~ не профессиональный, не являющийся юристом ~ карт. некозырной ~ непрофессиональный;
lay opinion мнение неспециалиста ~ разг. пари ~ пение птиц ~ положение, расположение (чего-л.) ;
направление;
очертание( берега) ;
рельеф ~ разг. поприще, дело, работа ~ разг. предлагать пари, биться об заклад;
I lay ten dollars that he will not come держу пари на десять долларов, что он не придет ~ привести в определенное состояние, положение ~ примять (посевы) ;
повалить;
to lay the dust прибить пыль ~ приписывать (кому-л. что-л.) ;
предъявлять;
обвинять;
to lay claim предъявлять права, притязания ~ (обыкн. pass.) происходить, совершаться ~ прокладывать курс (корабля) ~ светский, мирской, недуховный ~ светский, мирской, не духовный, не церковный ~ свивать, вить (веревки и т. п.) ~ успокаивать;
to lay an apprehension успокоить, рассеять опасения ~ энергично браться( за что-л.) ;
to lay to one's oars налечь на весла ~ aside от lay кладывать, приберегать ~ груб. вступить в связь;
lay about: to lay about one наносить удары направо и налево ~ груб. вступить в связь;
lay about: to lay about one наносить удары направо и налево ~ успокаивать;
to lay an apprehension успокоить, рассеять опасения to ~ an information (against smb.) доносить (на кого-л.) ~ aside бросать, выбрасывать;
отказываться ~ aside pass. быть выведенным из строя ~ aside от lay кладывать, приберегать ~ aside откладывать (в сторону) ~ aside pass. хворать ~ before the court выступать в суде ~ by откладывать to ~ damages at взыскивать убыток с ~ down закладывать (здание, корабль) ~ down отказываться от должности ~ down покрывать (with - чем-л.) ;
засеивать( травой, цветами и т. п.) ~ down приступать ~ down сложить (полномочия и т. п.), оставить (службу) ;
to lay down the duties of office отказаться от должности;
to lay down one's life отдать свою жизнь;
пожертвовать жизнью ~ down составить( план) ~ down составлять план ~ down уложить ~ down устанавливать, утверждать;
to lay down the law устанавливать, формулировать закон;
говорить догматическим тоном;
заявлять безапелляционно ~ down устанавливать ~ down утверждать ~ down формулировать ~ down сложить (полномочия и т. п.), оставить (службу) ;
to lay down the duties of office отказаться от должности;
to lay down one's life отдать свою жизнь;
пожертвовать жизнью ~ down сложить (полномочия и т. п.), оставить (службу) ;
to lay down the duties of office отказаться от должности;
to lay down one's life отдать свою жизнь;
пожертвовать жизнью ~ down устанавливать, утверждать;
to lay down the law устанавливать, формулировать закон;
говорить догматическим тоном;
заявлять безапелляционно to ~ eyes (on smth.) увидеть (что-л.) ;
to lay it (on smb.) ударить (кого-л.) ;
дать (кому-л.) тумака to ~ fast заключать в тюрьму to ~ hands on поднять руку на (кого-л.), ударить;
to lay hands on oneself наложить на себя руки, покончить с собой to ~ hands on церк. рукополагать, посвящать (в сан) ;
to lay one's shirt on = биться об заклад;
давать голову на отсечение to ~ hands on схватывать, завладевать;
присваивать to ~ hands on поднять руку на (кого-л.), ударить;
to lay hands on oneself наложить на себя руки, покончить с собой ~ in разг. выпороть, всыпать ~ in запасать ~ in запасать to ~ eyes (on smth.) увидеть (что-л.) ;
to lay it (on smb.) ударить (кого-л.) ;
дать (кому-л.) тумака ~ on накладывать (слой краски, штукатурки) ;
to lay it on (thick) разг. преувеличивать;
хватить через край ~ off временно увольнять ~ off амер. освободить или снять с работы (гл. обр. временно) ~ off амер. отдыхать ~ off освободить или снять с работы (гл. обр. временно) ~ off откладывать ~ off прекращать, переставать;
lay off! перестань, отступись! ~ off прекращать, переставать;
lay off! перестань, отступись! ~ off приостанавливать производство ~ off снимать( одежду) ~ on накладывать (слой краски, штукатурки) ;
to lay it on (thick) разг. преувеличивать;
хватить через край ~ on наносить (удары) ~ on облагать (налогом) ~ on подводить, прокладывать (газ, электричество и т. п.) ~ on разг. устраивать (вечеринку и т. п.) to ~ on the table включить в повестку дня (законопроект и т. п.) to ~ on the table амер. снять с обсуждения (предложение и т. п.) table: ~ attr. столовый;
to lay on the table парл. отложить обсуждение( законопроекта) to ~ one's plans bare раскрыть свои планы to ~ hands on церк. рукополагать, посвящать (в сан) ;
to lay one's shirt on = биться об заклад;
давать голову на отсечение to ~ oneself open to suspicions (accusation) навлечь на себя подозрения (обвинение) to ~ oneself out (for;
to c inf.) разг. стараться;
напрягать все силы;
выкладываться;
из кожи вон лезть to ~ open открывать, обнажать, оставлять незащищенным ~ непрофессиональный;
lay opinion мнение неспециалиста ~ out выкладывать, выставлять ~ out планировать, разбивать( сад, участок) ~ out положить на стол (покойника) ~ out свалить, сбить с ног, вывести из строя ~ out тратить ~ out тратить деньги ~ out убить ~ over откладывать (заседание и т. п.) ;
прервать путешествие;
задержаться ~ over покрывать (слоем чего-л.) ~ over разг. превосходить;
превышать;
получить преимущество ~ примять (посевы) ;
повалить;
to lay the dust прибить пыль ~ накрывать, стелить;
to lay the table, to lay the cloth накрыть на стол ~ энергично браться (за что-л.) ;
to lay to one's oars налечь на весла to ~ under obligation обязать ~ up возводить, сооружать ~ up груб. вступить в связь ~ up выводить временно из строя;
to lay up for repairs поставить на ремонт;
to be laid up лежать больным ~ up выводить временно из строя ~ up запасать ~ up копить ~ up откладывать, копить ~ up откладывать ~ up выводить временно из строя;
to lay up for repairs поставить на ремонт;
to be laid up лежать больным ~ aside pass. быть выведенным из строя ~ aside pass. хворать pass: pass бесплатный билет;
контрамарка ~ бесплатный билет ~ быть в обращении, иметь хождение (о деньгах) ;
this coin will not pass эту монету не примут ~ быть в обращении ~ быть вынесенным (о приговоре) ;
the verdict passed for the plaintiff решение было вынесено в пользу истца ~ быть принятым, получать одобрение( законодательного органа) ;
the bill passed the Commons палата общин утвердила законопроект ~ быть принятым ~ выдержать, пройти (испытание) ;
удовлетворять( требованиям) ;
to pass the tests пройти испытание;
to pass standards удовлетворять нормам ~ выдержать экзамен( in - по какому-л. предмету) ~ выносить( решение, приговор;
upon, on) ~ выносить (решение, приговор) ~ выносить приговор ~ спорт. выпад( в фехтовании) ~ давать (слово, клятву, обещание) ;
to pass one's word обещать;
ручаться, поручиться ( for) ~ двигаться вперед;
проходить, проезжать( by - мимо чего-л.;
along - вдоль чего-л.;
across, over - через что-л.) ;
протекать, миновать ~ спорт. делать выпад( в фехтовании) ~ заносить на счет ~ записывать ~ иметь хождение ~ исчезать;
прекращаться;
the pain passed боль прошла;
to pass out of sight исчезать из виду;
to pass out of use выходить из употребления ~ метал. калибр, ручей валка;
pass in review воен. прохождение торжественным маршем;
to hold the pass защищать свое дело ~ кончаться, умирать( обыкн. pass hence, pass from among us, etc.) ~ мелькнуть, появиться;
a change passed over his countenance у него изме-нилось выражение лица ~ амер. не объявлять( дивиденды) ~ обгонять, опережать ~ одобрять, утверждать, принимать( закон, резолюцию и т.п.) ~ охранное свидетельство ~ карт., спорт. пас ~ карт., спорт. пасовать ~ паспорт ~ пасс (движение рук гипнотизера) ~ перевозить ~ передавать;
read this and pass it on прочтите (это) и передайте дальше;
to pass the word передавать приказание ~ передавать ~ передавать в другие руки ~ передавать по наследству ~ пересекать;
переходить, переезжать( через что-л.) ;
переправлять(ся) ;
to pass a mountain range перевалить через хребет ~ переходить (в другие руки и т. п.;
into, to) ~ переходить (о праве) ~ переходить по наследству ~ (критическое) положение;
to bring to pass совершать, осуществлять;
to come to pass произойти, случиться ~ превращаться, переходить ( из одного состояния в другое) ;
it has passed into a proverb это вошло в поговорку ~ превышать, выходить за пределы;
he has passed sixteen ему уже больше шестнадцати;
it passes my comprehension это выше моего понимания;
it passes belief это невероятно ~ превышать намеченную цифру ~ принимать (закон, резолюцию и т. п.) ~ проводить( рукой) ;
he passed his hand across his forehead он провел рукой по лбу ~ проводить (время, лето и т. п.) ;
to pass the time, to make time pass коротать время ~ проводить бухгалтерскую запись ~ вчт. прогон ~ произносить;
few words passed было мало сказано ~ происходить, случаться, иметь место;
I saw (heard) what was passing я видел (слышал), что происходило ~ пропуск ~ пропуск, паспорт, охранное свидетельство ~ пропуск ~ пропускать;
опускать ~ пропускать ~ проход;
путь (тж. перен.) ~ вчт. проход ~ проход для рыбы в плотине ~ проходить (о времени) ;
time passes rapidly время быстро летит ~ проходить ~ проходить незамеченным, сходить;
but let that pass не будем об этом говорить;
that won't pass это недопустимо ~ пускать в обращение ~ пускать в обращение ~ воен. разрешение не присутствовать на поверке;
амер. краткосрочный отпуск ~ сдача экзамена без отличия;
посредственная оценка ~ ставить зачет;
пропускать (экзаменующегося) ~ ущелье, дефиле;
перевал ~ фарватер, пролив, судоходное русло( особ. в устье реки) ~ фокус -
14 data
1.do, dĕdi, dătum, dăre (also in a longer form, dănunt = dant, Pac., Naev., and Caecil. ap. Non. 97, 14 sq.; Plaut. Most. 1, 2, 48; id. Ps. 3, 1, 1 et saep.; cf. Paul. ex Fest. p. 68, 12 Müll.— Subj.:I.duim = dem,
Plaut. Aul. 4, 6, 6; Ter. Heaut. 1, 1, 38:duis,
Plaut. Capt. 2, 2, 81; id. Men. 2, 1, 42:duas = des,
id. Merc. 2, 3, 67; id. Rud. 5, 3, 12; an old formula in Liv. 10, 19:duit,
Plaut. As. 2, 4, 54; id. Aul. 1, 1, 23; an old formula in Liv. 22, 10 init.:duint,
Plaut. Most. 3, 1, 126; id. Ps. 4, 1, 25; id. Trin. 2, 4, 35; Ter. And. 4, 1, 43; id. Phorm. 3, 2, 34 al.— Imper.: DVITOR, XII. Tab. ap. Plin. 21, 3, 5 ex conject.—Inf.: DASI = dari, acc. to Paul. ex Fest. p. 68, 13 Müll.:dane = dasne,
Plaut. Truc. 2, 4, 22.—The pres. pass., first pers., dor, does not occur), v. a. [Sanscr. dā, da-dā-mi, give; Gr. di-dô-mi, dôtêr, dosis; cf.: dos, donum, damnum], to give; and hence, with the greatest variety of application, passing over into the senses of its compounds, derivatives, and synonyms (edere, tradere, dedere; reddere, donare, largiri, concedere, exhibere, porrigere, praestare, impertire, suppeditare, ministrare, subministrare, praebere, tribuere, offerre, etc.), as, to give away, grant, concede, allow, permit; give up, yield, resign; bestow, present, confer, furnish, afford; offer, etc. (very freq.).In gen.:(β).eam carnem victoribus danunt, Naev. ap. Non. l. l.: ea dona, quae illic Amphitruoni sunt data,
Plaut. Am. prol. 138; cf.:patera, quae dono mi illic data'st,
id. ib. 1, 3, 36:dandis recipiendisque meritis,
Cic. Lael. 8; cf.:ut par sit ratio acceptorum et datorum,
id. ib. 16, 58: ut obsides accipere non dare consuerint, Caes. B. G. 1, 4 fin.:obsides,
id. ib. 1, 19, 1;1, 31, 7 et saep.: patriam (sc. mundum) dii nobis communem secum dederunt,
Cic. Rep. 1, 13:hominibus animus datus est ex illis sempiternis ignibus,
id. ib. 6, 15; cf. ib. 6, 17:ea dant magistratus magis, quae etiamsi nolint, danda sint,
id. ib. 1, 31; cf.imperia,
id. ib. 1, 44:centuria, ad summum usum urbis fabris tignariis data,
id. ib. 2, 22:Lycurgus agros locupletium plebi, ut servitio, colendos dedit,
id. ib. 3, 9 fin.:ei filiam suam in matrimonium dat,
Caes. B. G. 1, 3, 5:litteras ad te numquam habui cui darem, quin dederim,
Cic. Fam. 12, 19: litteras (ad aliquem), to write to one, saep.; cf. id. Att. 5, 11;and in the same signif.: aliquid ad aliquem,
id. ib. 10, 8 fin.:litteras alicui, said of the writer,
to give one a letter to deliver, id. ib. 5, 15 fin.;of the bearer, rarely,
to deliver a letter to one, id. ib. 5, 4 init.: colloquium dare, to join in a conference, converse ( poet.), Lucr. 4, 598 (Lachm.;al. videmus): colloquiumque sua fretus ab urbe dedit,
parley, challenge, Prop. 5, 10, 32:dare poenas,
to give satisfaction, to suffer punishment, Sall. C. 18:alicui poenas dare,
to make atonement to any one; to suffer for any thing, Ov. M. 6, 544; Sall. C. 51, 31;v. poena: decus sibi datum esse justitia regis existimabant,
Cic. Rep. 1, 41:quoniam me quodammodo invitas et tui spem das,
id. ib. 1, 10:dabant hae feriae tibi opportunam sane facultatem ad explicandas tuas litteras,
id. ib. 1, 9; cf.:ansas alicui ad reprehendendum,
id. Lael. 16, 59:multas causas suspicionum offensionumque,
id. ib. 24:facultatem per provinciam itineris faciundi,
Caes. B. G. 1, 7, 5;for which: iter alicui per provinciam,
id. ib. 1, 8, 3; Liv. 8, 5; 21, 20 al.:modicam libertatem populo,
Cic. Rep. 2, 31:consilium,
id. Lael. 13:praecepta,
id. ib. 4 fin.:tempus alicui, ut, etc.,
id. Rep. 1, 3:inter se fidem et jusjurandum,
Caes. B. G. 1, 3 fin.:operam,
to bestow labor and pains on any thing, Cic. de Or. 1, 55:operam virtuti,
id. Lael. 22, 84;also: operam, ne,
id. ib. 21, 78:veniam amicitiae,
id. ib. 17:vela (ventis),
to set sail, id. de Or. 2, 44, 187:dextra vela dare,
to steer towards the right, Ov. 3, 640:me librum L. Cossinio ad te perferendum dedisse,
Cic. Att. 2, 1:sin homo amens diripiendam urbem daturus est,
id. Fam. 14, 14 et saep.: ita dat se res, so it is circumstanced, so it is, Poëta ap. Cic. N. D. 2, 26; cf.:prout tempus ac res se daret,
Liv. 28, 5 et saep.— Impers.: sic datur, so it goes, such is fate, i. e. you have your reward, Plaut. Truc. 4, 8, 4; id. Ps. 1, 2, 22; id. Men. 4, 2, 40; 64; id. Stich. 5, 6, 5.— Part. perf. sometimes (mostly in poets) subst.: dăta, ōrum, n., gifts, presents, Plaut. Ps. 1, 3, 72; Prop. 3, 15, 6 (4, 14, 6 M.); Ov. M. 6, 363 (but not in Cic. Clu. 24, 66, where dona data belong together, as in the archaic formula in Liv. 22, 10 init.:DATVM DONVM DVIT, P. R. Q.).— Prov.: dantur opes nulli nunc nisi divitibus,
Mart. 5, 81, 2; cf.:dat census honores,
Ov. F. 1, 217.—Poet. with inf.:(γ).da mihi frui perpetuā virginitate,
allow me, Ov. M. 1, 486; id. ib. 8, 350:di tibi dent captā classem reducere Trojā,
Hor. S. 2, 3, 191; so id. ib. 1, 4, 39; id. Ep. 1, 16, 61; id. A. P. 323 et saep.—With ne:II.da, femina ne sim,
Ov. M. 12, 202.In partic.A.In milit. lang.1.Nomina, to enroll one's self for military service, to enlist, Cic. Phil. 7, 4, 13; Liv. 2, 24; 5, 10; cf.2.transf. beyond the military sphere,
Plaut. Ps. 4, 6, 38.—Manus (lit., as a prisoner of war, to stretch forth the hands to be fettered; cf. Cic. Lael. 26, 99;3.hence),
to yield, surrender, Nep. Ham. 1, 4;and more freq. transf. beyond the milit. sphere,
to yield, acquiesce, Plaut. Pers. 5, 2, 72; Cic. Lael. 26, 99; id. Att. 2, 22, 2; Caes. B. G. 5, 31, 3; Ov. H. 4, 14; id. F. 3, 688; Verg. A. 11, 568; Hor. Epod. 17, 1 al.—Terga, for the usual vertere terga; v. tergum.—B. 1.Esp. in jurid. lang.: DO, DICO, ADDICO, the words employed by the praetor in the execution of his office; viz. DO in the granting of judges, actions, exceptions, etc.; DICO in pronouncing sentence of judgment; ADDICO in adjudging the property in dispute to one or the other party; cf. Varr. L. L. 6, § 30 Müll.;2.hence called tria verba,
Ov. F. 1, 47.—Datur, it is permitted, allowed, granted; with subj. clause: quaesitis diu terris, ubi sistere detur, Ov. M. 1, 307:C.interim tamen recedere sensim datur,
Quint. 11, 3, 127:ex quo intellegi datur, etc.,
Lact. 5, 20, 11.—In philos. lang., to grant a proposition:D.in geometria prima si dederis, danda sunt omnia: dato hoc, dandum erit illud (followed by concede, etc.),
Cic. Fin. 5, 28, 83; id. Tusc. 1, 11, 25; id. Inv. 1, 31 fin. —Designating the limit, to put, place, carry somewhere; and with se, to betake one's self somewhere:E.tum genu ad terram dabo,
to throw, Plaut. Capt. 4, 2, 17; cf.:aliquem ad terram,
Liv. 31, 37; Flor. 4, 2 fin.:me haec deambulatio ad languorem dedit!
has fatigued me, Ter. Heaut. 4, 6, 3:hanc mihi in manum dat,
id. And. 1, 5, 62:praecipitem me in pistrinum dabit,
id. ib. 1, 3, 9:hostes in fugam,
Caes. B. G. 5, 51 fin.:hostem in conspectum,
to bring to view, Liv. 3, 69 fin.:aliquem in vincula,
to cast into prison, Flor. 3, 10, 18; cf.:arma in profluentes,
id. 4, 12, 9:aliquem usque Sicanium fretum,
Val. Fl. 2, 28:aliquem leto,
to put to death, to kill, Phaedr. 1, 22, 9:se in viam,
to set out on a journey, Cic. Fam. 14, 12:sese in fugam,
id. Verr. 2, 4, 43 fin.; cf.:se fugae,
id. Att. 7, 23, 2:Socrates, quam se cumque in partem dedisset, omnium fuit facile princeps,
id. de Or. 3, 16, 60 et saep.—Designating the effect, to cause, make, bring about, inflict, impose:F.qui dederit damnum aut malum,
Ter. And. 1, 1, 116:nec consulto alteri damnum dari sine dolo malo potest,
Cic. Tull. 14, 34; 16, 39; cf.:malum dare,
id. N. D. 1, 44, 122:hoc quī occultari facilius credas dabo,
Ter. Hec. 5, 4, 29:inania duro vulnera dat ferro,
Ov. M. 3, 84:morsus,
Prop. 5, 5, 39; cf.:motus dare,
to impart motion, Lucr. 1, 819 al. (but motus dare, to make motion, to move, be moved, id. 2, 311):stragem,
id. 1, 288:equitum ruinas,
to overthrow, id. 5, 1329.—With part. fut. pass.:pectora tristitiae dissolvenda dedit,
caused to be delivered from sadness, Tib. 1, 7, 40.—Prov.: dant animos vina,
Ov. M. 12, 242. —Aliquid alicui, to do any thing for the sake of another; to please or humor another; to give up, sacrifice any thing to another (for the more usual condonare): da hoc illi mortuae, da ceteris amicis ac familiaribus, da patriae, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5 fin.: aliquid auribus alicujus, Trebon. ib. 12, 16:b.Caere hospitio Vestalium cultisque diis,
Liv. 7, 20:plus stomacho quam consilio,
Quint. 10, 1, 117 et saep.:ut concessisti illum senatui, sic da hunc populo,
i. e. forgive him, for the sake of the people, Cic. Lig. 12, 37:dabat et famae, ut, etc.,
Tac. A. 1, 7.—Hence,Se alicui, to give one's self up wholly, to devote, dedicate one's self to a person or thing, to serve:G.dedit se etiam regibus,
Cic. Rab. Post. 2, 4; so Ter. Eun. 3, 3, 10; id. Heaut. 4, 3, 10; Poëta ap. Cic. Fam. 2, 8, 2; Cic. Att. 7, 12, 3; Nep. Att. 9; Tac. A. 1, 31:mihi si large volantis ungula se det equi,
Stat. Silv, 2, 2, 38; 1, 1, 42; 5, 3, 71 al.; Aus. Mosel. 5, 448; cf. Ov. H. 16, 161:se et hominibus Pythagoreis et studiis illis,
Cic. Rep. 1, 111:se sermonibus vulgi,
id. ib. 6, 23:se jucunditati,
id. Off. 1, 34 al.:se populo ac coronae,
to present one's self, appear, id. Verr. 2, 3, 19; cf.:se convivio,
Suet. Caes. 31 et saep.:si se dant (judices) et sua sponte quo impellimus inclinant,
Cic. de Or. 2, 44, 187.—Of discourse, to announce, tell, relate, communicate (like accipere, for to learn, to hear, v. accipio, II.; mostly ante-class. and poet.):H.erili filio hanc fabricam dabo,
Plaut. Bacch. 2, 3, 132:quam ob rem has partes didicerim, paucis dabo,
Ter. Heaut. prol. 10; cf. Verg. E. 1, 19:imo etiam dabo, quo magis credas,
Ter. Phorm. 5, 6, 37:da mihi nunc, satisne probas?
Cic. Ac. 1, 3, 10:Thessalici da bella ducis,
Val. Fl. 5, 219:is datus erat locus colloquio,
appointed, Liv. 33, 13:fixa canens... Saepe dedit sedem notas mutantibus urbes,
i. e. foretold, promised, Luc. 5, 107.—In pass., poet. i. q.: narratur, dicitur, fertur, etc., is said:seu pius Aeneas eripuisse datur,
Ov. F. 6, 434; Stat. Th. 7, 315; Claud. Rapt. Pros. 3, 337.—Fabulam, to exhibit, produce a play (said of the author; cf.:I.docere fabulam, agere fabulam),
Cic. Brut. 18 fin.; id. Tusc. 1, 1 fin.; Ter. Eun. prol. 9; 23; id. Heaut. prol. 33; id. Hec. prol. 1 Don.;and transf.,
Cic. Clu. 31, 84; cf.also: dare foras librum = edere,
Cic. Att. 13, 22, 3.—Verba (alicui), to give [p. 605] empty words, i. e. to deceive, cheat, Plaut. Capt. 5, 1, 25; id. Ps. 4, 5, 7; id. Rud. 2, 2, 19; Ter. And. 1, 3, 6 Ruhnk.; Quadrig. ap. Gell. 17, 2, 24; Cic. Phil. 13, 16 fin.; id. Att. 15, 16 A.; Hor. S. 1, 3, 22; Pers. 4, 45; Mart. 2, 76 et saep.—K.Alicui aliquid (laudi, crimini, vitio, etc.), to impute, assign, ascribe, attribute a thing to any one, as a merit, a crime, a fault, etc.:L.nunc quam rem vitio dent, quaeso animum attendite,
Ter. And. prol. 8:hoc vitio datur,
id. Ad. 3, 3, 64:inopiā criminum summam laudem Sex. Roscio vitio et culpae dedisse,
Cic. Rosc. Am. 16, 48; id. Off. 1, 21, 71; 2, 17, 58; id. Div. in Caecil. 10; id. Brut. 80, 277 et saep.—Alicui cenam, epulas, etc., to give one a dinner, entertain at table (freq.):M.qui cenam parasitis dabit,
Plaut. Capt. 4, 4, 2; 3, 1, 35; id. Stich. 4, 1, 8; Ter. Heaut. 3, 1, 45; Cic. Fam. 9, 20, 2; id. Mur. 36, 75:prandium dare,
id. ib. 32, 67; cf. Sen. Ben. 1, 14, 1; Tac. A. 2, 57 al.—To grant, allow, in gen. (rare, but freq. as impers.; v. B. 2. supra):2.dari sibi diem postulabat,
a respite, Plin. Ep. 3, 9, 32.- do, -dāre ( obsol., found only in the compounds, abdo, condo, abscondo, indo, etc.), 1, v. a. [Sanscr. root dhā-, da-dhāmi, set, put, place; Gr. the-, tithêmi; Ger. thun, thue, that; Eng. do, deed, etc.]. This root is distinct from 1. do, Sanscr. dā, in most of the Arian langg.; cf. Pott. Etym. Forsch. 2, 484; Corss. Ausspr. 2, 410;3.but in Italy the two seem to have been confounded, at least in compounds,
Curt. Gr. Etym. p. 254 sq.; cf. Max Müller, Science of Lang. Ser. 2, p. 220, N. Y. ed.; Fick, Vergl. Wört. p. 100.do, acc. of domus, v. domus init. -
15 do
1.do, dĕdi, dătum, dăre (also in a longer form, dănunt = dant, Pac., Naev., and Caecil. ap. Non. 97, 14 sq.; Plaut. Most. 1, 2, 48; id. Ps. 3, 1, 1 et saep.; cf. Paul. ex Fest. p. 68, 12 Müll.— Subj.:I.duim = dem,
Plaut. Aul. 4, 6, 6; Ter. Heaut. 1, 1, 38:duis,
Plaut. Capt. 2, 2, 81; id. Men. 2, 1, 42:duas = des,
id. Merc. 2, 3, 67; id. Rud. 5, 3, 12; an old formula in Liv. 10, 19:duit,
Plaut. As. 2, 4, 54; id. Aul. 1, 1, 23; an old formula in Liv. 22, 10 init.:duint,
Plaut. Most. 3, 1, 126; id. Ps. 4, 1, 25; id. Trin. 2, 4, 35; Ter. And. 4, 1, 43; id. Phorm. 3, 2, 34 al.— Imper.: DVITOR, XII. Tab. ap. Plin. 21, 3, 5 ex conject.—Inf.: DASI = dari, acc. to Paul. ex Fest. p. 68, 13 Müll.:dane = dasne,
Plaut. Truc. 2, 4, 22.—The pres. pass., first pers., dor, does not occur), v. a. [Sanscr. dā, da-dā-mi, give; Gr. di-dô-mi, dôtêr, dosis; cf.: dos, donum, damnum], to give; and hence, with the greatest variety of application, passing over into the senses of its compounds, derivatives, and synonyms (edere, tradere, dedere; reddere, donare, largiri, concedere, exhibere, porrigere, praestare, impertire, suppeditare, ministrare, subministrare, praebere, tribuere, offerre, etc.), as, to give away, grant, concede, allow, permit; give up, yield, resign; bestow, present, confer, furnish, afford; offer, etc. (very freq.).In gen.:(β).eam carnem victoribus danunt, Naev. ap. Non. l. l.: ea dona, quae illic Amphitruoni sunt data,
Plaut. Am. prol. 138; cf.:patera, quae dono mi illic data'st,
id. ib. 1, 3, 36:dandis recipiendisque meritis,
Cic. Lael. 8; cf.:ut par sit ratio acceptorum et datorum,
id. ib. 16, 58: ut obsides accipere non dare consuerint, Caes. B. G. 1, 4 fin.:obsides,
id. ib. 1, 19, 1;1, 31, 7 et saep.: patriam (sc. mundum) dii nobis communem secum dederunt,
Cic. Rep. 1, 13:hominibus animus datus est ex illis sempiternis ignibus,
id. ib. 6, 15; cf. ib. 6, 17:ea dant magistratus magis, quae etiamsi nolint, danda sint,
id. ib. 1, 31; cf.imperia,
id. ib. 1, 44:centuria, ad summum usum urbis fabris tignariis data,
id. ib. 2, 22:Lycurgus agros locupletium plebi, ut servitio, colendos dedit,
id. ib. 3, 9 fin.:ei filiam suam in matrimonium dat,
Caes. B. G. 1, 3, 5:litteras ad te numquam habui cui darem, quin dederim,
Cic. Fam. 12, 19: litteras (ad aliquem), to write to one, saep.; cf. id. Att. 5, 11;and in the same signif.: aliquid ad aliquem,
id. ib. 10, 8 fin.:litteras alicui, said of the writer,
to give one a letter to deliver, id. ib. 5, 15 fin.;of the bearer, rarely,
to deliver a letter to one, id. ib. 5, 4 init.: colloquium dare, to join in a conference, converse ( poet.), Lucr. 4, 598 (Lachm.;al. videmus): colloquiumque sua fretus ab urbe dedit,
parley, challenge, Prop. 5, 10, 32:dare poenas,
to give satisfaction, to suffer punishment, Sall. C. 18:alicui poenas dare,
to make atonement to any one; to suffer for any thing, Ov. M. 6, 544; Sall. C. 51, 31;v. poena: decus sibi datum esse justitia regis existimabant,
Cic. Rep. 1, 41:quoniam me quodammodo invitas et tui spem das,
id. ib. 1, 10:dabant hae feriae tibi opportunam sane facultatem ad explicandas tuas litteras,
id. ib. 1, 9; cf.:ansas alicui ad reprehendendum,
id. Lael. 16, 59:multas causas suspicionum offensionumque,
id. ib. 24:facultatem per provinciam itineris faciundi,
Caes. B. G. 1, 7, 5;for which: iter alicui per provinciam,
id. ib. 1, 8, 3; Liv. 8, 5; 21, 20 al.:modicam libertatem populo,
Cic. Rep. 2, 31:consilium,
id. Lael. 13:praecepta,
id. ib. 4 fin.:tempus alicui, ut, etc.,
id. Rep. 1, 3:inter se fidem et jusjurandum,
Caes. B. G. 1, 3 fin.:operam,
to bestow labor and pains on any thing, Cic. de Or. 1, 55:operam virtuti,
id. Lael. 22, 84;also: operam, ne,
id. ib. 21, 78:veniam amicitiae,
id. ib. 17:vela (ventis),
to set sail, id. de Or. 2, 44, 187:dextra vela dare,
to steer towards the right, Ov. 3, 640:me librum L. Cossinio ad te perferendum dedisse,
Cic. Att. 2, 1:sin homo amens diripiendam urbem daturus est,
id. Fam. 14, 14 et saep.: ita dat se res, so it is circumstanced, so it is, Poëta ap. Cic. N. D. 2, 26; cf.:prout tempus ac res se daret,
Liv. 28, 5 et saep.— Impers.: sic datur, so it goes, such is fate, i. e. you have your reward, Plaut. Truc. 4, 8, 4; id. Ps. 1, 2, 22; id. Men. 4, 2, 40; 64; id. Stich. 5, 6, 5.— Part. perf. sometimes (mostly in poets) subst.: dăta, ōrum, n., gifts, presents, Plaut. Ps. 1, 3, 72; Prop. 3, 15, 6 (4, 14, 6 M.); Ov. M. 6, 363 (but not in Cic. Clu. 24, 66, where dona data belong together, as in the archaic formula in Liv. 22, 10 init.:DATVM DONVM DVIT, P. R. Q.).— Prov.: dantur opes nulli nunc nisi divitibus,
Mart. 5, 81, 2; cf.:dat census honores,
Ov. F. 1, 217.—Poet. with inf.:(γ).da mihi frui perpetuā virginitate,
allow me, Ov. M. 1, 486; id. ib. 8, 350:di tibi dent captā classem reducere Trojā,
Hor. S. 2, 3, 191; so id. ib. 1, 4, 39; id. Ep. 1, 16, 61; id. A. P. 323 et saep.—With ne:II.da, femina ne sim,
Ov. M. 12, 202.In partic.A.In milit. lang.1.Nomina, to enroll one's self for military service, to enlist, Cic. Phil. 7, 4, 13; Liv. 2, 24; 5, 10; cf.2.transf. beyond the military sphere,
Plaut. Ps. 4, 6, 38.—Manus (lit., as a prisoner of war, to stretch forth the hands to be fettered; cf. Cic. Lael. 26, 99;3.hence),
to yield, surrender, Nep. Ham. 1, 4;and more freq. transf. beyond the milit. sphere,
to yield, acquiesce, Plaut. Pers. 5, 2, 72; Cic. Lael. 26, 99; id. Att. 2, 22, 2; Caes. B. G. 5, 31, 3; Ov. H. 4, 14; id. F. 3, 688; Verg. A. 11, 568; Hor. Epod. 17, 1 al.—Terga, for the usual vertere terga; v. tergum.—B. 1.Esp. in jurid. lang.: DO, DICO, ADDICO, the words employed by the praetor in the execution of his office; viz. DO in the granting of judges, actions, exceptions, etc.; DICO in pronouncing sentence of judgment; ADDICO in adjudging the property in dispute to one or the other party; cf. Varr. L. L. 6, § 30 Müll.;2.hence called tria verba,
Ov. F. 1, 47.—Datur, it is permitted, allowed, granted; with subj. clause: quaesitis diu terris, ubi sistere detur, Ov. M. 1, 307:C.interim tamen recedere sensim datur,
Quint. 11, 3, 127:ex quo intellegi datur, etc.,
Lact. 5, 20, 11.—In philos. lang., to grant a proposition:D.in geometria prima si dederis, danda sunt omnia: dato hoc, dandum erit illud (followed by concede, etc.),
Cic. Fin. 5, 28, 83; id. Tusc. 1, 11, 25; id. Inv. 1, 31 fin. —Designating the limit, to put, place, carry somewhere; and with se, to betake one's self somewhere:E.tum genu ad terram dabo,
to throw, Plaut. Capt. 4, 2, 17; cf.:aliquem ad terram,
Liv. 31, 37; Flor. 4, 2 fin.:me haec deambulatio ad languorem dedit!
has fatigued me, Ter. Heaut. 4, 6, 3:hanc mihi in manum dat,
id. And. 1, 5, 62:praecipitem me in pistrinum dabit,
id. ib. 1, 3, 9:hostes in fugam,
Caes. B. G. 5, 51 fin.:hostem in conspectum,
to bring to view, Liv. 3, 69 fin.:aliquem in vincula,
to cast into prison, Flor. 3, 10, 18; cf.:arma in profluentes,
id. 4, 12, 9:aliquem usque Sicanium fretum,
Val. Fl. 2, 28:aliquem leto,
to put to death, to kill, Phaedr. 1, 22, 9:se in viam,
to set out on a journey, Cic. Fam. 14, 12:sese in fugam,
id. Verr. 2, 4, 43 fin.; cf.:se fugae,
id. Att. 7, 23, 2:Socrates, quam se cumque in partem dedisset, omnium fuit facile princeps,
id. de Or. 3, 16, 60 et saep.—Designating the effect, to cause, make, bring about, inflict, impose:F.qui dederit damnum aut malum,
Ter. And. 1, 1, 116:nec consulto alteri damnum dari sine dolo malo potest,
Cic. Tull. 14, 34; 16, 39; cf.:malum dare,
id. N. D. 1, 44, 122:hoc quī occultari facilius credas dabo,
Ter. Hec. 5, 4, 29:inania duro vulnera dat ferro,
Ov. M. 3, 84:morsus,
Prop. 5, 5, 39; cf.:motus dare,
to impart motion, Lucr. 1, 819 al. (but motus dare, to make motion, to move, be moved, id. 2, 311):stragem,
id. 1, 288:equitum ruinas,
to overthrow, id. 5, 1329.—With part. fut. pass.:pectora tristitiae dissolvenda dedit,
caused to be delivered from sadness, Tib. 1, 7, 40.—Prov.: dant animos vina,
Ov. M. 12, 242. —Aliquid alicui, to do any thing for the sake of another; to please or humor another; to give up, sacrifice any thing to another (for the more usual condonare): da hoc illi mortuae, da ceteris amicis ac familiaribus, da patriae, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5 fin.: aliquid auribus alicujus, Trebon. ib. 12, 16:b.Caere hospitio Vestalium cultisque diis,
Liv. 7, 20:plus stomacho quam consilio,
Quint. 10, 1, 117 et saep.:ut concessisti illum senatui, sic da hunc populo,
i. e. forgive him, for the sake of the people, Cic. Lig. 12, 37:dabat et famae, ut, etc.,
Tac. A. 1, 7.—Hence,Se alicui, to give one's self up wholly, to devote, dedicate one's self to a person or thing, to serve:G.dedit se etiam regibus,
Cic. Rab. Post. 2, 4; so Ter. Eun. 3, 3, 10; id. Heaut. 4, 3, 10; Poëta ap. Cic. Fam. 2, 8, 2; Cic. Att. 7, 12, 3; Nep. Att. 9; Tac. A. 1, 31:mihi si large volantis ungula se det equi,
Stat. Silv, 2, 2, 38; 1, 1, 42; 5, 3, 71 al.; Aus. Mosel. 5, 448; cf. Ov. H. 16, 161:se et hominibus Pythagoreis et studiis illis,
Cic. Rep. 1, 111:se sermonibus vulgi,
id. ib. 6, 23:se jucunditati,
id. Off. 1, 34 al.:se populo ac coronae,
to present one's self, appear, id. Verr. 2, 3, 19; cf.:se convivio,
Suet. Caes. 31 et saep.:si se dant (judices) et sua sponte quo impellimus inclinant,
Cic. de Or. 2, 44, 187.—Of discourse, to announce, tell, relate, communicate (like accipere, for to learn, to hear, v. accipio, II.; mostly ante-class. and poet.):H.erili filio hanc fabricam dabo,
Plaut. Bacch. 2, 3, 132:quam ob rem has partes didicerim, paucis dabo,
Ter. Heaut. prol. 10; cf. Verg. E. 1, 19:imo etiam dabo, quo magis credas,
Ter. Phorm. 5, 6, 37:da mihi nunc, satisne probas?
Cic. Ac. 1, 3, 10:Thessalici da bella ducis,
Val. Fl. 5, 219:is datus erat locus colloquio,
appointed, Liv. 33, 13:fixa canens... Saepe dedit sedem notas mutantibus urbes,
i. e. foretold, promised, Luc. 5, 107.—In pass., poet. i. q.: narratur, dicitur, fertur, etc., is said:seu pius Aeneas eripuisse datur,
Ov. F. 6, 434; Stat. Th. 7, 315; Claud. Rapt. Pros. 3, 337.—Fabulam, to exhibit, produce a play (said of the author; cf.:I.docere fabulam, agere fabulam),
Cic. Brut. 18 fin.; id. Tusc. 1, 1 fin.; Ter. Eun. prol. 9; 23; id. Heaut. prol. 33; id. Hec. prol. 1 Don.;and transf.,
Cic. Clu. 31, 84; cf.also: dare foras librum = edere,
Cic. Att. 13, 22, 3.—Verba (alicui), to give [p. 605] empty words, i. e. to deceive, cheat, Plaut. Capt. 5, 1, 25; id. Ps. 4, 5, 7; id. Rud. 2, 2, 19; Ter. And. 1, 3, 6 Ruhnk.; Quadrig. ap. Gell. 17, 2, 24; Cic. Phil. 13, 16 fin.; id. Att. 15, 16 A.; Hor. S. 1, 3, 22; Pers. 4, 45; Mart. 2, 76 et saep.—K.Alicui aliquid (laudi, crimini, vitio, etc.), to impute, assign, ascribe, attribute a thing to any one, as a merit, a crime, a fault, etc.:L.nunc quam rem vitio dent, quaeso animum attendite,
Ter. And. prol. 8:hoc vitio datur,
id. Ad. 3, 3, 64:inopiā criminum summam laudem Sex. Roscio vitio et culpae dedisse,
Cic. Rosc. Am. 16, 48; id. Off. 1, 21, 71; 2, 17, 58; id. Div. in Caecil. 10; id. Brut. 80, 277 et saep.—Alicui cenam, epulas, etc., to give one a dinner, entertain at table (freq.):M.qui cenam parasitis dabit,
Plaut. Capt. 4, 4, 2; 3, 1, 35; id. Stich. 4, 1, 8; Ter. Heaut. 3, 1, 45; Cic. Fam. 9, 20, 2; id. Mur. 36, 75:prandium dare,
id. ib. 32, 67; cf. Sen. Ben. 1, 14, 1; Tac. A. 2, 57 al.—To grant, allow, in gen. (rare, but freq. as impers.; v. B. 2. supra):2.dari sibi diem postulabat,
a respite, Plin. Ep. 3, 9, 32.- do, -dāre ( obsol., found only in the compounds, abdo, condo, abscondo, indo, etc.), 1, v. a. [Sanscr. root dhā-, da-dhāmi, set, put, place; Gr. the-, tithêmi; Ger. thun, thue, that; Eng. do, deed, etc.]. This root is distinct from 1. do, Sanscr. dā, in most of the Arian langg.; cf. Pott. Etym. Forsch. 2, 484; Corss. Ausspr. 2, 410;3.but in Italy the two seem to have been confounded, at least in compounds,
Curt. Gr. Etym. p. 254 sq.; cf. Max Müller, Science of Lang. Ser. 2, p. 220, N. Y. ed.; Fick, Vergl. Wört. p. 100.do, acc. of domus, v. domus init. -
16 HALLA
* * *(að), v.1) to incline or turn sideways, with dat. (halla keri, skipi);2) to sway to the wrong side (= halla til um. e-t);halla sögu, to give an unfair report;halla nökkurum orðum til, to let fall a few words;halla eptir e-m, to be biassed in one’s favour;halla sér, to lean with one’s body;impers. to lie over, with dat. (hallaði honum svá, at sjór féll inn á annat borð);sólu hallar, the sun sinks;vetri hallar, the winter is declining;tafli hallar á e-n, the game turns against one;3) to slope (hann skildi eigi fyrr við þá en hallaði af norðr);4) refl., hallast, to lean with the body;to lie over (þá tók mjök at hallast Ormrinn);á þá hallaðist bardaginn, the battle turned against them;hallast eptir e-u, to sway towards a thing.* * *að, [Dan. hælde; Swed. hälla], to lean or turn sideways, with dat., esp. of a vessel, ship, or the like; halla keri, fötu, staupi, skipi; but also of anything else, h. borði, stóli; Icel. distinguish between halla and the derivative hella, to pour out; hann hallar skipinu á ymsa vega, Fbr. 100 new Ed.II. metaph. to sway to the wrong side, in words or acts; halla dómi, to give an unfair judgment, Gþl. 174, Fs. 121, Sks. 662; h. sögu, to give an unfair report, Fms. vi. 261; ok um allar sagnir hallaði hann mjök til, id., Nj. 270; h. orðum til, to impute, Fms. ix. 332; h. eptir e-m, to be swayed, biased in one’s favour, 59; mér þykir þér hafa hallat til—hallat hefi ek víst ( no doubt have I swerved) segir konungr, ok þó í hag þér, ii. 272; halla sæmd e-s, to let one’s honour swerve, do it injury, Orkn. 240; h. undan e-u, to avoid, shun one, Al. 83; h. sér, to lean with one’s body, seig at honum svefn, ok hallaði hann sér í kné henni, Fb. i. 280: with acc., h. sik (less correct), Karl. 292.III. impers. to swerve, with dat.; taka stór tré ok fella á Orminn, svá at honum halli til, so that she (the ship) swerved on one side, Fms. ii. 326; skip sveif upp á grunn ok hallaði (viz. því) mjök, vii. 264; hallaði honum svá at sjór féll inn á annat borð, Eg. 386.2. to decline, of the day; þegar er út hallaði á kveldum, Lv. 43; hence Icel. say of the day-marks, hallandi dagmál, hádegi, nón, … náttmál, past dagmál, i. e. when the sun has just passed the day-mark in the horizon; sólu hallar, the sun sinks, Þjal. Jón 28; or degi hallar, the day is sinking, Luke ix. 12; or hallar út degi, as Til hafs sól hraðar sér | hallar út degi, Hymn-book, No. 294; vetri, sumri hallar, the winter, summer is declining, Fas. ii. 552.3. of a river-basin, to slope; hann skildi eigi fyrr við þá en hallaði af norðr, Boll. 348; stigum þeim er hölluðu frá þjóðgötum, Sks. 1: the phrase, það hallar undan fæti, it slopes down hill.4. tafli hallar á e-n, the game turns against one, Karl. 205.IV. reflex. to lean with the body; Bolli hallaðisk upp at sels-vegginum, Ld. 244; hann hallaðisk ok lagði höfuð ( he nodded and laid his head) í kné Finni Árnasyni, Ó. H. 210; lengi ek hölluðumk, long have I been nodding (from sleep), Sl. 36; hann hallaðisk undan högginu, Fms. vi. 66.2. to swerve; þá tók mjök at hallask Ormrinn, the ship lay over-much on one side, Fms. ii. 229: to be turned, tók þá at hallask taflit, svá at öðrum var komit at máti, Bs. ii. 186; á þá hallaðisk bardaginn, the battle turned against them, O. H. L. 20; hallask eptir e-u, to swerve towards a thing, Fms. ii. 32; h. til vináttu við e-n, Fs. 116: metaph., at mín virðing mundi halla ( that my honour would be tarnished) af þínu tilstilli, Lv. 34. -
17 üst
",-tü 1. upper surface, top: Kütüğün üstüne oturdu. She sat down on the log. 2. space over or above: Üstümde ay parlıyordu. The moon was shining above me. 3. clothes: Üstünü kirletme ha! Don´t get your clothes dirty, you hear? 4. (a) superior, (a) boss. 5. remainder, rest (of an amount of money). 6. top, upper: en üst kat topmost floor. yokuşun üst yanında on the upper part of the slope. 7. at or about (a certain time): öğle üstü in the early afternoon/ at noon. -te above; on top. -ten 1. from the top, from above. 2. superficially. -ünde/üzerinde /ın/ 1. on, on top of. 2. above, over. 3. on; overlooking or looking out on: cadde üstünde on a main street. Boğaz´ın üstünde overlooking the Bosphorus. 4. more than; over: Ahmet artık kırkın üstünde olmalı. Ahmet must be over forty by now. 5. on, about (a matter, a subject): Bunun üstünde anlaşmalıyız. We ought to come to an agreement about this. 6. on (someone´s consciousness): Onun üstünde büyük bir etki yaptı. It made a big impression on him. 7. on, with: Üstünde para yok mu? Don´t you have any money on you? -üne/üzerine 1. on, on top of: Elbisesinin üstüne sürdü. She rubbed it on her dress. 2. on, on the subject of, dealing with: Kırım Savaşı üstüne bir tez hazırlıyor. She´s preparing a thesis on the Crimean War. 3. on top of, right after: Baklavanın üstüne işkembe çorbası içilir mi? Does one have tripe soup right after one´s eaten baklava? 4. upon (one´s honor, one´s good name): şerefim üstüne upon my honor. 5. better than, superior to: Kendi dalında Ali´nin üstüne yok. Ali´s tops in his field. Senin üstüne yok, vallahi! By George, you take the cake! 6. on (someone´s) account: Rahmi, biraları benim üstüme yaz! Put the beers on my account, Rahmi! -ü açık open at the top. -ünüze/üzerinize afiyet/şifalar/sağlık! May you stay in good health! (said while talking about an illness). -ünden akmak to be plainly evident. -üne/üzerine almak /ı/ 1. to take the responsibility of (doing something), take (something) upon oneself. 2. to take (a remark, an action) as being directed against oneself. -ünden/üzerinden atmak /ı/ to refuse to accept responsibility for. -üne/üzerine atmak /ı, ın/ to impute (a misdeed or crime) to (someone). -üne/üzerine basmak to hit the nail on the head. - baş clothes. -ü başı dökülmek for (one´s) clothes to be in tatters. -üne başına etmek/yapmak 1. /ın/ to curse violently at, give (someone) down the country, give (someone) what for. 2. to defecate in one´s underpants. - başa geçmek to sit with the bigwigs (in a meeting). -üne bırakmak /ı, ın/ to leave (something) for (someone else) to do, leave (someone) with the job of. -üne/üzerine bir bardak (soğuk) su içmek /ın/ colloq. to give up all hope of getting (something that one has lent) back, kiss (something) goodbye. - çıkmak/gelmek to win. -e çıkmak (for someone who´s at fault) to succeed in shifting the blame onto someone else. -ünden/üzerinden dökülmek (for a garment) to be far too big for, swallow (someone). - dudak upper lip. -ünde/üzerinde durmak /ın/ to give (a matter) a lot of thought, spend a lot of time thinking about (a matter); to give (a matter) a lot of attention; to dwell on (a matter). -üne/üzerine düşmek /ın/ 1. to fuss over, make a fuss over, shower attention on (someone). 2. to bother, pester. 3. to throw oneself into (a job), work hard at (a job). -üne/üzerine evlenmek /ın/ to marry again when one already has (someone) as a wife. -üne/üzerine geçirmek/geçirtmek /ı/ 1. to have (a piece of property) registered in one´s own name. 2. to have (an adopted child) registered under one´s own surname, cause (an adopted child) to bear one´s own surname. -ünden geçmek /ın/ slang 1. to *screw, have sex with. 2. to rape. -ünden (... zaman) geçmek (for an amount of time) to pass, elapse (after an event). -üne/üzerine gelmek /ın/ 1. (for someone) to turn up or appear right when (something is being done or discussed). 2. to walk towards (someone) intending (or as if he intends) t -
18 вина
сущ.blame; fault; guilt; ( виновная воля) guilty mindбрать (принимать) на себя вину — to incur a guilt; shoulder a blame
вменять в вину — ( инкриминировать) to assign a guilt; (in)criminate; impute; inculpate
возлагать (перекладывать) вину — (на) to shift blame (to)
доказывать (устанавливать) чью-л вину — to determine (establish, find) smb's guilt
считаться невиновным, пока вина не будет доказана в установленном законом порядке — to be presumed innocent until proved guilty according to law
вменяемый в вину — ( инкриминирующий) imputable; imputative; incriminating; incriminatory; inculpable; inculpatory
не по вине — ( кого-л) through no fault ( of smb)
(о)сознание (своей) вины — conscience (consciousness) of (one's) guilt; guilty conscience
ответственность за чужую вину — ( за действия других лиц) vicarious liability
- вина в соучастииучёт вины потерпевшего — consideration of the victim's fault (guilt) (of contributory guilt / negligence)
- вина в форме небрежности
- вина в форме умысла
- вина кредитора
- вина потерпевшего
- встречная вина
- контрибутивная вина
- личная вина
- неосторожная вина
- неумышленная вина
- смешанная вина
- умышленная вина
- явная вина -
19 вина
сущ.blame;fault;guilt;( виновная воля) guilty mind- вина в соучастии
- вина потерпевшего
- личная вина
- неосторожная вина
- неумышленная вина
- смешанная вина
- умышленная вина
- явная винавина в форме умысла — intent; intentional guilt
(о)сознание (своей) \винаы — conscience (consciousness) of (one’s) guilt; guilty conscience
брать (принимать) на себя \винау — to incur a guilt; shoulder a blame
вероятность \винаы — probability of a guilt
вменяемый в \винау — ( инкриминирующий) imputable; imputative; incriminating; incriminatory; inculpable; inculpatory
вменять в \винау — ( инкриминировать) to assign a guilt; (in)criminate; impute; inculpate
доказывать (устанавливать) чью-л \винау — to determine (establish, find) smb’s guilt
искупать свою \винау — to expiate one’s fault
не брать (не принимать) на себя \винау — to incur no guilt
не по \винае — ( кого-л) through no fault (of smb)
ответственность за чужую \винау — ( за действия других лиц) vicarious liability
отрицание \винаы — denial of a guilt
по чьей-л \винае — through smb’s fault
признавать свою \винау — to admit (confess) one’s fault (one’s guilt)
признание своей \винаы — admission (confession) of one’s fault (of one’s guilt)
смягчать \винау — to alleviate (extenuate) a guilt; --
степень \винаы — degree of a guilt
страдать от (о)сознания (своей) \винаы — to suffer from (one’s) guilt
считаться невиновным, пока вина не будет доказана в установленном законом порядке — to be presumed innocent until proved guilty according to law
-
20 вина
жен. guilt, fault;
blame поставить/вменить кому-л. в вину ≈ to accuse smb. (of), to reproach smb. (with) взять на себя вину ≈ to take the blame upon oneself признавать свою вину ≈ to admit/acknowledge one's guilt;
to plead guilty юр. отрицать свою вину ≈ to deny one's guilt;
to plead not guilty юр. по вине ≈ (кого-л.) through smb.'s fault, because of smb. вменять в вину ≈ (чему-л.) to impute (to) сваливать вину ≈ (на кого-л.) to lay the blame (on) искупать вину ≈ to redeem one's faultвин|а - ж.
1. fault, blame;
это моя, ваша ~ it`s my, your fault;
я признаю свою ~у I know I`m to blame;
всему ~ой его небрежность it`s all owing to his negligence/carelessness;
по ~е кого-л. because of (о человеке тж.) ;
не по моей, его ~е through no fault of mine, his;
искупить ~у redeem one`s fault;
поставить что-л. в ~у кому-л. reproach smb. with smth. ;
2. (виновность) guilt;
его ~ была доказана his guilt was established;
отрицать свою ~у deny one`s guilt;
юр. plead not guilty.
См. также в других словарях:
impute — im·pute /im pyüt/ vt im·put·ed, im·put·ing 1: to consider or calculate as a value or cost (as for taxation); broadly: to reckon as an actual thing impute a benefit from the use of the car 2 in the civil law of Louisiana: to direct (payment) to… … Law dictionary
Impute — Im*pute , v. t. [imp. & p. p. {Imputed}; p. pr. & vb. n. {Imputing}.] [F. imputer, L. imputare to bring into the reckoning, charge, impute; pref. im in + putare to reckon, think. See {Putative}.] [1913 Webster] 1. To charge; to ascribe; to… … The Collaborative International Dictionary of English
impute to — phrasal verb Word forms impute to : present tense I/you/we/they impute to he/she/it imputes to present participle imputing to past tense imputed to past participle imputed to impute something to someone/something to say that someone or something… … English dictionary
impute to — im ˈpute ˌto [present tense I/you/we/they impute to he/she/it imputes to present participle imputing to … Useful english dictionary
impute — verb /ɪmˈpjuːt/ a) To reckon as pertaining or attributable; to charge; to ascribe; to attribute; to set to the account of; to charge to one as the author, responsible originator, or possessor; generally in a bad sense … Wiktionary
impute — im|pute [ ım pjut ] verb transitive FORMAL im pute ,to phrasal verb impute something to someone/something to say that someone or something has a specific quality, especially a bad one, or is guilty of something … Usage of the words and phrases in modern English
impute — imputable, adj. imputative /im pyooh teuh tiv/, adj. imputatively, adv. imputativeness, n. imputedly, adv. imputer, n. /im pyooht /, v.t., imputed, imputing. 1. to attr … Universalium
To lay hands on one's self — Lay Lay (l[=a]), v. t. [imp. & p. p. {Laid} (l[=a]d); p. pr. & vb. n. {Laying}.] [OE. leggen, AS. lecgan, causative, fr. licgan to lie; akin to D. leggen, G. legen, Icel. leggja, Goth. lagjan. See {Lie} to be prostrate.] 1. To cause to lie down,… … The Collaborative International Dictionary of English
To lay one's self open to — Lay Lay (l[=a]), v. t. [imp. & p. p. {Laid} (l[=a]d); p. pr. & vb. n. {Laying}.] [OE. leggen, AS. lecgan, causative, fr. licgan to lie; akin to D. leggen, G. legen, Icel. leggja, Goth. lagjan. See {Lie} to be prostrate.] 1. To cause to lie down,… … The Collaborative International Dictionary of English
To lay one's self out — Lay Lay (l[=a]), v. t. [imp. & p. p. {Laid} (l[=a]d); p. pr. & vb. n. {Laying}.] [OE. leggen, AS. lecgan, causative, fr. licgan to lie; akin to D. leggen, G. legen, Icel. leggja, Goth. lagjan. See {Lie} to be prostrate.] 1. To cause to lie down,… … The Collaborative International Dictionary of English
To lay violent hands on one's self — Lay Lay (l[=a]), v. t. [imp. & p. p. {Laid} (l[=a]d); p. pr. & vb. n. {Laying}.] [OE. leggen, AS. lecgan, causative, fr. licgan to lie; akin to D. leggen, G. legen, Icel. leggja, Goth. lagjan. See {Lie} to be prostrate.] 1. To cause to lie down,… … The Collaborative International Dictionary of English